Bài thơ của chúa Trịnh Sâm được khắc trên bia mộ cụ Bảo Huy hầu Trần Danh Lâm, tiến sĩ khoa 1729, thượng thư bộ Binh nghỉ hưu. Hiện còn ở thôn Phương Triện xã Đại Lai huyện Gia Bình tỉnh Bắc Ninh. Người sưu tầm và dịch phác nghĩa: Phạm Thuận Thành (Thường Vũ - An Bình - Thuận Thành - Bắc Ninh).

THƯ BÚT NGỰ TỨ

Thư hương thế phiệt trọng nho lâm
Chấp cửu niên lai lí lịch thâm
Tế lí túc xưng Đường quốc bảo
Huệ nhàn hề lận Hán đình kim
Đức giang thắng khái cung di dưỡng
Thai lĩnh kì bằng lạc dự châm
Sơ chính chính kim cầu cựu thiết
Ngư lân chu phụ cánh hà tâm.

     TRỊNH SÂM
        

Dịch nghĩa:

Thư hương thế phiệt nếp nhà trọng việc học hành
Đã có hai mươi chín năm làm quan giúp nước
Tài kinh bang tế thế đáng mặt với danh nhân đời Đường
Giữ yên đất nước có thể ngang bằng với trụ cột nhà Hán
Nay lấy thắng cảnh sông Đức Giưng làm nơi bồi dưỡng tinh thần
Lấy núi Thiên Thai vui bầu bạn với nhau
Ta mới nên ngôi chúa rất cần cựu thần giúp
Lẽ nào ngươi lại chỉ biết vui thú với xóm làng thôi ư?

 
Tạm dịch thơ:

BÀI THƠ CỦA CHÚA

Gia thế trọng nho tự thuở nào
Hai mươi chín tiết mấy công lao
Phò Đời bền vững thân danh sáng
Giúp Nước yên bình trụ cột cao
Sông Đuống tháng ngày buồm thưởng ngoạn
Thiên Thai đồi núi bạn tiêu dao
Ngôi mới, cựu thần cần giúp rập
Lẽ nào nhàn tản xóm làng sao?

      Duy Phi dịch

Chúng tôi đọc một số sách về Trịnh Sâm, xem lại chùm thơ của chúa Trịnh Sâm trong cuốn THỊNH VƯƠNG TRỊNH SÂM, Trịnh Xuân Tiến biên soạn, NXB Lao Động, 2004; chưa thấy có bài thơ này, nay giới thiệu cùng bạn đọc.