Nguyễn Đức Tùng

Năm đó anh ngoài hai mươi tuổi. Buổi chiều tháng giêng chạy xe honda từ Xuân lộc về Sài gòn, sau khi đi thăm một người em ở đó, gặp mưa mau sấm chớp, mưa trái mùa, xuất hiện khi đã vào mùa khô là do bão xa đâu đó, mỗi cơn bão gây mưa kéo dài hai ba ngày. Đoạn đường miền Đông có nhiều khúc thật đẹp, bạn nhớ không?

- Nhưng anh nói khúc nào mới được chứ?

- Vừa ra khỏi Xuân lộc dọc theo đường quốc lộ một, mình gặp rừng đất đỏ bạt ngàn cao su, trước khi đổ vào Hố nai dọc đường hàng quán núp trong rừng cây, mà những cái quán ấy thật thú vị, bán nước trà nước dừa cà phê, hồi ấy buôn cà phê bị bắt nhưng dân bán lẻ đủ sức cung cấp nhu cầu, ai đó sáng kiến chế cà phê vợt, uống cũng được, trộn với bắp rang, cả nước đói khổ có thứ nước màu nâu sẫm bốc mùi thơm đã may lắm, đòi gì nữa? Anh chạy xe một hồi tóc bay mù bụi đỏ thì trời đổ mưa, mưa đột ngột đến nỗi không chạy kịp sẽ ướt từ đầu đến chân. Chớp loằng ngoằng. Anh tấp vội vào lề đường rú ga vọt qua khoảng sân cao, tối, bùn nhão, gần như phóng thẳng vào thềm nhà người ta.

Nhà vắng, không ra quán xá không ra nhà ở, trước hiên rêu lấm tấm nhưng bên trong coi sạch sẽ, một ngọn đèn dầu le lói trên bàn sáng âm u như đom đóm. Tiếng con tắc kè kêu ngoài cửa.

Anh đứng thế một lúc nhìn quanh, hồi hộp tò mò lên tiếng hai lần không có ai trả lời. Lạ, anh tự nhủ, cẩn thận đi ra phía sau nhác thấy ảng nước, cái chạn thức ăn cái bàn nhỏ những đồ đạc lặt vặt. Một người từ sau cánh cửa nhẹ nhàng đi đến trước mặt, một cô gái cao khuôn mặt sáng lên trong tối, rõ ràng cô ta nhìn thấy anh từ lâu nhưng kín đáo quan sát. Anh lên tiếng trước ngỏ lời muốn trú mưa. Nhìn bộ điệu, tóc ướt, chiếc xe, cô gái tỏ ra tin ngay chỉ hỏi bâng quơ vài chuyện, cô mời anh ngồi xuống bên chiếc bàn nhỏ, đi lại phía cái bếp đã tắt lửa nhưng than còn đỏ trong tro tàn, cô lấy cái que sắt cời ra một lúc thì lửa lại đỏ rực.

Hoàng Bình Trọng tốt nghiệp kỹ sư địa chất Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, lăn lộn khắp núi rừng miền Bắc, rồi sang Liên Xô làm nghiên cứu sinh. Về nước, ông giảng dạy tại Trường Trung cấp Địa chất 2A Mạo Khê. Một thời gian sau ông nhập ngũ, tham gia chiến đấu ở chiến trường Lào và miền Nam.

Năm 1975 đất nước thống nhất, Hoàng Bình Trọng chuyển ngành, về làm việc tại Tạp chí Đất Tổ – Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Vĩnh Phú (nay là hai tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ). Năm 1993, ông về hưu vào Đồng Hới sống, cộng tác với Tạp chí Nhật Lệ của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Bình.

Vanvn- Tính về số trang viết, số đầu sách Tô Đức Chiêu cũng thuộc tay không vừa. Truyện ngắn có các tập: Ngày về, Những người săn tôm, Nhớ đàn chim vàng anh, Đàn vịt giời bay về đâu, Lá bàng xanh ngoài cửa sổ. Tiểu thuyết có: Chân pháo, Chàng rể, Về trong mưa bão, Tháng năm dài lang bạt, Tháng ngày đằng đẵng chân trời, Đường về Thà Khẹt, Thời để nhớ và năm 2011 là Phận kiến.

Ấy vậy, nhưng khi nghĩ về nghề văn, hắn chân thành bộc bạch: “Viết là nghề khó và cũng gây ra khá nhiều phiền muộn, nhất là đối với ai ít tài năng hoặc giả không có tài năng như tôi. Giá năm nay chừng mới bốn mươi tuổi tôi nhất định sẽ chuyển sang nghề khác. Tiếc rằng gắng theo đuổi mãi cho tới bây giờ thì mọi sự đã an bài” (Nhà văn hiện đại Việt Nam in lần thứ IV).
Nhân vật của tôi đã quá “biết điều” như vậy, nếu tôi có thiên về hắn mà không thiên nhiều về sách của hắn, chắc bạn đọc cũng thể tất…

Bỗng nhớ tới một đêm mùa hè năm 1967. Những khoảnh đồi chi chit hố bom, sực nức mùi có cháy, mùi đất mới của vùng Cù Đinh – Ba De hiện ra chập chờn ma quái dưới ánh sáng của đèn dù pháo sáng. Lính vượt sông Tuyến đi vào, đi ra chen chân nhau. Trong tiếng hổn hển, ì ạch thở dốc bỗng có tiếng người nói to, tung tóe trong tiếng cười: “Khiêng pháo với lão Tô Đức Chiêu cao kều này khốn nạn nhất là thằng đi sau” Tôi lên tiếng cuống quít: “Có phải Chiêu đăng bài trên Văn Nghệ Quân Đội số vừa rồi không? Thế là vồ vập, quếnh quáng ôm choàng lấy nhau, kéo nhau xuống một hố bom khi có lệnh hạ đòn khiêng, giải lao