Tưởng nhớ nhà giáo Phạm Toàn nhân một năm thầy rời xa cõi tạm
Tôi thường gọi ông là “thầy” dù không được học ông một giờ nào, bởi tôi được ảnh hưởng khá nhiều về kiến thức và cách suy nghĩ về Giáo dục của ông. Tôi gọi ông là “thầy”, cũng là gọi thay cho cả con gái tôi – đứa con gái yêu văn mà tôi từng hứa hẹn đưa tới thăm ông, nhưng giờ vĩnh viễn đã không thể thực hiện được lời hứa đó… Và tôi còn mắc nợ con gái mình lâu nay một điều, liên quan đến người thầy đáng kính vừa qua đời…
Món nợ đó là: mấy năm trước, khi con tôi vào phổ thông cơ sở, bảo tôi phụ đạo cho môn ngữ văn, song tôi cứ lần khân. Bận thì đã đành, song chủ yếu là tôi thấy kinh sợ lối dạy và học văn ở phổ thông hiện tại quá chừng (mà chúng cũng là sản phẩm, là kết quả, là sự kế thừa từ mấy thập kỷ trước, khi tôi còn là một giáo viên văn cấp III!). Tôi viện cớ này nọ để cho cô em gái từng là giáo viên văn cấp II hướng dẫn nó, và cắn răng chịu đựng việc con gái đi học thêm môn văn cùng các môn học thêm khác ngoài giờ học chính thống, theo yêu cầu của nhà trường. Tôi đã tìm mua ở hiệu sách bộ sách Văn Cánh Buồm từ lớp 1 tới lớp 9 do thầy Phạm Toàn chủ biên để nó tham khảo. Nhưng với việc học nặng nề ở trường, thời gian chúi mũi vào học thêm nếm, lại với một bộ SGK “ngoài lề” như Văn cánh Buồm, con gái tôi chẳng còn hơi sức đâu để có thể thẩm thấu nổi những giá trị của bộ sách ấy… Trong khi đó, theo tôi, chỉ với một cuốn Công nghệ dạy văn và bộ sách Văn Cánh Buồm ở phổ thông, thầy Phạm Toàn đã mặc nhiên đứng vào hàng ngũ những người thầy dạy văn lớn nhất của nhiều thế hệ – kể từ năm Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đầu tiên cho tới nay…
* Chân dung anh Phạm Toàn, kí họa của Trần Nhương
Xem tiếp