( Một Tổng đốc khi bị giáng chức thành một anh lính khiêng võng, bài học quý cho nhiều quan chức hiện đại).
Trong lần được tham dự Hội thảo khoa học: “Lê Đại Cang - Tấm gương kẻ sĩ” tổ chức tại Quy Nhơn - Bình Định vào đầu năm 2013, khi tới thăm từ đường họ Lê làng Luật Chánh, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tôi rất chú ý tới bản vẽ mô hình một chiếc đòn khênh võng - kỷ vật duy nhất của cuộc đời làm quan do chính cụ Lê Đại Cang đem về Từ đường họ Lê khi về hưu.
Ai cũng biết rằng: hiện vật này đang được lưu giữ tại Bảo tàng Bình Định. Nhưng không phải ai cũng biết: chiếc đòn khênh võng đó chứa đựng một lai lịch thật đặc biệt, có khả năng giúp mọi người hiểu rõ về sự nghiệp và thân thế của một nhân vật lịch sử cũng thật đặc biệt.
Hội thảo khoa học trên đã khôi phục vị trí đáng có của Lê Đại Cang trong lịch sử; và đi tới những nhận định thống nhất: Giữa một giai đoạn cực kỳ phức tạp của lịch sử, nho tướng văn võ toàn tài Lê Đại Cang đã dấn thân vào chốn quan trường nhiều cám dỗ đầy bất trắc, nguyện đem trí tuệ xuất chúng và tài năng đa diện của mình cống hiến cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước đầy gian khó, với tâm niệm “ngày đêm chăm chỉ, một lòng báo quốc… vì nước quên nhà, vì công quên tư” (Lê thị gia phả).
Trong 41 năm làm quan qua 3 triều vua Nguyễn, Lê Đại Cang đã từng để lại nhiều dấu ấn, nhiều công tích tại Hà Nội, Sơn Tây, các tỉnh miền Tây Bắc, Quảng Nam, An Giang, Hà Tiên… - nghĩa là khắp cả ba miền đất nước, qua rất nhiều lĩnh vực: chính trị, kinh tế, quân sự, giáo dục, văn hóa, ngoại giao... Nhưng điều đáng nói hơn cả là, trong cuộc đời làm quan liên tục thăng giáng, quá nhiều bất trắc hiểm nguy, quá nhiều thử thách sống còn, Lê Đại Cang đã bền lòng vững chí để làm được những việc ích nước lợi dân trong bất kỳ hoàn cảnh nào, vị trí nào.