LỜI GIỚI THIỆU
Nguyễn Anh Nông có thơ in báo năm 1982, đến nay, tác giả đã có 9 tập thơ, trường ca đã được xuất bản và 2 tập thơ, 1 tập trường ca chưa xuất bản. Những tác phẩm đã xuất bản gồm: Bàn tay lá cỏ- tập 1(năm 1993), Bàn tay lá cỏ- tập 2(năm 1995), Kỵ sĩ ngựa gỗ(năm 1998), Mây bay(2000), Những tháng năm ở rừng(2005), Trường ca Trường Sơn(2009), Lững thững xanh(2010), Hà Nội và em(2011) và trường ca Gửi Bill Gates và trời xanh(2011); Những tác phẩm chưa xuât bản đó là: Thong dong mây trắng,Tập Thơ song ngữ Việt- Anh, trường ca Trò chuyện với cha con Cu Lập Sơn và tập Bình thơ hay.
Trường ca Trò chuyện với cha con Cu Lập Sơn được tác giả hoàn thành tháng 4 năm 2011. Trường ca này gồm 5 chương, xin giới thiệu với bạn đọc .
Trường ca:
Trò chuyện với cha con Cu Lập Sơn
NGUYỄN ANH NÔNG
CHƯƠNG MỘT
I - BUỔI SÁNG- KHỞI ĐẦU
1
Chú cung căng chum nước mưa gốc cau sáng nay bừng tỉnh giấc
Thế giới ngoài kia rộng hẹp thế nào?
Mưa gió nhôm nham vườn khuya dế giun tự tình : Cu Lập Sơn chào đời trong sự hân hoan ít nhất của hai người.
2
Mái nhà Cu Lập Sơn lợp bằng tình yêu sáng choang
Đ.O là mẹ cậu có con mắt tinh đời và nụ cười Âu Cơ tái thế
Đ. K là cha cậu làm thơ thì ôi thôi rồi, đến mấy cô bé Cà Mau, Đồng Tháp, Thái Bình, Hà Nội… hay nước Nga, nước Đức còn xin chết, ây dà, chuyện này ta biết thế, biết thế, đố ai biết sẽ ra sao?
3
Người ta đang bàn về tác phẩm đỉnh cao, biết thế nào là đỉnh cao, có trời mà biết được?
Nhưng có đỉnh cao của tình yêu thương ấy là Cu Lập Sơn được sinh ra và lớn lên như mọi đứa trẻ khác trên trái đất
Tuy vậy, vẫn là điều phi thường của tạo hóa ban tặng hay là ý tiền nhân và hậu thế muốn thế?
4.
Rồi Lập Sơn sẽ chạy nhảy tung tăng trong ánh mắt trầm trồ của nhà thơ và cô thủ thư cần mẫn
Những cú nghịch ngợm có thể sẽ ăn đòn roi cho nó sáng mắt ra hay là sự nũng nịu yêu chiều nhung lụa nơm nớp lo âu từng bước chân chàng thủy thủ dạn dày, phong sương, lịch lãm?
Những con thuyền xa khơi mang về gió biển mặn mòi và niềm hy vọng tiền bạc, danh vọng, vinh quang hay niềm thất vọng, ê chề? Hãy đợi đấy: những ý nghĩ rụt rè- những bước chân lấm láp nhọc nhằn - những tư duy chơm chớm heo may - nhun nhút hương hoa- hây hẩy niềm mặc khải trinh nguyên.
5
Sớm nay trời lạnh(26/3/2011).Ta ngồi nghĩ vu vơ
Nghĩ về cha con Cu Lập Sơn nằm trong chăn ấm mà mơ những điều kỳ diệu
Tre làng mọc xanh um ríu ran tiếng chim phơ phất mây vàng mây trắng tóc mẹ tóc bà búi tó hay xõa tung những ý nghĩ loe lóe như lửa như khói lơ mơ
Ấy là khúc Một- khúc dạo đầu trường ca bầu bạn mến yêu ơi.
II- CHIỀU - DÒNG VUI BUỒN (THỜI GIAN) TIẾP NỐI
1
Chiều nay(26/3/2011) ta lại ngồi vào bàn gõ những câu thơ mộc - dòng chữ trào dâng niềm cảm xúc không xác định
Vợ ta bảo anh cứ như ông cụ non, ta ừ, đúng thế, đúng thế, ông cụ non 52 tuổi, một vợ, hai con và một đàn cháu láu tháu
Ông cụ non ti toe chữ nghĩa, mấy câu thơ vụn, mấy cuốn sách nặng nhẹ nhân tình, hanh hao nắng gió, bão dông, sương giá ngụp lặn xương tủy, hoang hoải suy tư, gầm gào thú tính, lở dở hoa lá hương thơm ánh sáng da diết niềm khát vọng bâng quơ.
2
Chú chim bói cá rình mồi như nhà thơ ngồi rình tứ thơ xuất hiện
Mặt nước tâm hồn im ắng thế- tinh khôi xanh trong thế- con tép con tôm lẩy bẩy tìm cọng rong rêu ẩn nấp hay nhởn nhơ, tung tẩy, mặc thiên thu?
Ta chẳng bận xới tung đất đai tìm miếng ăn, địa vị, chức tước, bổng lộc, tiền bạc mà chỉ tìm thơ.
3
Mông lung, mơ hồ, rờ rỡ hay cục mịch, xù xì, gân guốc, ám ảnh:Những nàng thơ, bức tranh, tượng, niềm vui, nỗi buồn khỏa thân cùng trời đất
Những bời lời bạc lạc, hỗn mang, kết tụ, biến chất, phá phách, hỗn xược, lấc láo, nhố nhăng, lăng loàn, chính chuyên, hỗn tạp, tinh khiết, róc rách, tóc tách, ào ạt, man mác- mặc nhiên xanh.
Áo xống nhôm nham chẳng làm bận linh hồn chay tịnh mà thân xác cà tàng cà nhắc nhún nhảy, rung rinh ong bướm cũng bay theo
4
Cây lúa mởn xanh phất phơ nàng ruộng ngấu bì bọp bước gió nắng oằn vai hương sắc bâng khuâng
Em ạ, tình yêu đang vẫy cánh bay bay trong mắt kẻ đa tình mà trái tim không cửa khóa, không rào ngăn, không núi cách sông ngăn
Lực hút nam châm đâu sánh nổi tình yêu hôi hổi hơi thở mạnh mà hai đứa phả vào nhau.
5
Núi nhấp nhổm, phổng phao, đỏng đảnh, kiêu sa, khinh khỉnh, bạc nhược, ẩm ương, ế ẩm
Gió bụi loa lóa, nhập nhọ, lọ mọ, đôi co, lấp ló , tung tỏa, lương vương, thơm hương
6
Gạch, xóa, khắc, tạc, đẽo, gọt dáng hình trong trí nhớ-Người đi thăm thẳm mấy miền xa
Vỏ bào, phoi, mạt cưa, lấm tấm mồ hôi mắt mũi môi lưng háng con mèo hôi hám
Cánh phản, lồng bàn nung núc ý thi nhân.
7
Bàn ghế, giường tủ bổn phận ai nấy lo
Bếp núc nương nhờ tay phái khác
Rủng rỉnh ý tưởng hay ho, hạn hẹp, hầm hố, gồ ghề , hăm hở, hăng hái, nhẫn nại- Thành hay bại ? Đẹp hay xấu? May hay rủi? Hì hà hì hụi tháng năm ơi.
8
Mấy tháng tuổi mà đái vỗng cầu vồng:Ấy là hạnh phúc
Hình dung cơn mưa trắng đồng ngoi ngóp lũ cua xanh
Nhiều người nhìn Cu Lập Sơn mà ao ước, ao ước…
9
Nhìn hai bố con tập lẫy tập bò
Ai biết được ai đi xa hơn ai?
Những le lói con đường xa ngái.
10
Thời gian ái ngại
Hy vọng rụt rè rón rén ngập ngừng đi
Hai cái mậm cây nhúc nha nhúc nhắc.
III- ĐÊM- KHÉP TRỌN MỘT VÒNG NGÀY
1
Đêm nay(26/3/2011).Người lớn lại kiếm cớ giận nhau
Trẻ con hơn hớn
Đêm thăm thẳm tiếng giun tiếng dế.
2
Sao buồn rơi lệ
Chiếc giường đôi két két thâu đêm
Chăn với chiếu khẽ khàng hơi thở.
3
Đêm chồng đêm vợ
Đêm cái đêm con
Nghe năm tháng chùng chình cất bước.
4
Vườn cây rạo rực
Cá tôm cua nhảy múa trong soong
Lửa đít chảo lập lòe hóng chuyện.
5
Ngày mai, ngày nay cơm áo thế nào
Những người già lo xa lắm chuyện
Những đứa con túi rỗng vẫn vô tư.
6.
Ngật ngà ngật ngừ
Hàng cây say gió say sương say nắng
Những người già người trẻ cũng say sưa
7
Sáng nắng chiều mưa
Chiều mưa sáng nắng
Những hàng cây thời tiết đổi mùa hân hoan đón nắng vàng rực rỡ.
8
Chợt quên chợt nhớ
Nụ cười chúm chím vú mọng sữa thơm tít mắt bàn tay nắm chim chim
Như khép mở bài thơ tối nay, tối qua chưa chau chuốt tơ vàng mật ngọt ong bướm đã ùa về- ai thổn thức cuối đường hoang vắng?
9
2011 đằng đẵng
1960 đã là khởi điểm của khởi điểm tháng ngày vui buồn sướng khổ sẽ mênh mông, mênh mông như suối ra sông như ao hồ ra biển cả
Mùng một tháng bảy năm hai ngàn không trăm mười(1/7/2010) lao ra như tên bắn một sinh linh bé bỏng đã thành người rồi sẽ thành nhân loại khác, chờ đấy, một tương lai ít nhất của ngôi nhà hai tầng hoặc chót vót mấy tầng mây?
10
Ai cảm ơn ai đây?
Có bố mới có con hay có con mới thành bố rõ ràng không cần biết,chỉ cần mầm sống ra đời tỏa xanh mặt đất
Mặt đất hồn nhiên học bài học vỡ lòng từ tiếng khóc oa oa.
11
Nhớ lại chuyện do người lớn kể lại: năm 1960 đứa trẻ ra đời
Niềm hy vọng vạm vỡ hoành tráng đấng nam nhi như Phù Đổng Thiên Vương ăn thúng uống thùng khỏe như voi mạnh mẽ như sư tử phóng phoáng kiêu sa như đại bàng xứ núi bay vút chao liệng giữa trời cao
Chẳng thèm chấp gọng vó, cào cào châu chấu nơi ao đầm, bãi rậm, vườn hoang hay luẩn quẩn xó bếp, cối xay, váy thụng, quần chùng…
12
Những vần thơ mông lung trong đêm tối mông lung vỡ òa rờ rỡ nỗi niềm nhân thế
Vầng trăng hay bóng hình thiếu nữ mười sáu lồng lộng trong giấc mơ chàng trai chớp mắt run rẩy gió hơi thu
Bóng đứa trẻ nhảy ùm từ cành sung cành khế xuống ao sen ao súng sùng sục bùn đen lấm tấm bèo hoa dâu, bèo tấm hóa định mệnh giấc mơ bay nhảy còn hưng hửng những trang thơ và đứa trẻ là một điều khẳng định- những tất nhiên, ngẫu nhiên khác.
13
Bức họa hay bản nhạc- sắc màu giai điệu đồng quê ám ảnh Lê Quý Đôn, Kỳ Đồng xưa- nay ám ảnh gã trai quê suốt ngày nằm ngữa nằm nghiêng ngó mây bay qua ô cửa hẹp mà chộn rộn con đường xa tít tắp- nơi ấy có nàng thơ lồng lộng bóng trăng sao hay thao thiết Hằng Nga với Cuội?
Có trời biết được cuộc đuổi bắt ý tưởng như hình và bóng giai nhân nơi đất khách quê người bao giờ mãn nguyện?
Ai vác ngọn thánh giá thơ ca chinh chinh phục đỉnh CON NGƯỜI?
14.
Nghé à, nghé ọ
Ngọn non tơ lộc biếc mời chào
Ta háo hức rung rinh nhịp bước- khoảng trời xa ai đón đợi ta kia?
15.
Đêm thăm thẳm trăng sao bừng tỉnh mộng - ta nằm mơ chấp chới má môi hồng
Nghe róc rách tâm tư như suối chảy
Quờ bàn tay ôm gọn một bầu không.
IV- NGÀY KHÁC- NGÀY KHÁC
1
Heo may lạnh.Mây giăng kín bầu trời
Nghe chăn chiếu nắc na nắc nỏm- mấy nàng xinh ấp ủ ước mơ xa- chàng trai hững hờ hay bông lơn con mắt- tí ta tí tách tin nhắn bâng quơ, bâng quơ
Chờ với đợi ngóng trông hay phăm phăm bước tới- mà hy vọng là điều cứu cánh, phiêu lưu?
2
Chao liệng cánh diều
loang lổ mây xám mây trắng mây xanh
Tình yêu nhấp nha nhấp nhổm
3
Mỗi chiều mỗi sớm
Trang bản thảo dày thêm-tâm tư, tiền bạc dầy thêm- tuổi tác, bệnh tật dày thêm
Bạn bè bỏ ta đi như lá vàng lìa cội rễ- ta buồn thêm bởi thế.
4
Những ánh mắt đắm đuối, chiếu lệ
Những cái ôm hững hờ, chiếu lệ
Những vần thơ chẳng hồn vía- như người tình bỏ ta đi.
5
Hít hà. Hít hà
Căng vồng ngực ô xi , hi dro, mê tan…
Khói, bụi, rác cay mũi cay mắt.
6
Năm 2020 ta là ai?
Năm 3000 ta ở đâu?
Năm 1 triệu con cháu ta có còn là động vật cao cấp? ai biết được điều gì sẽ tới, mặc dù ta vẫn trông vẫn đợi một ngày…
7
Vạch đường cày - trên trang sách mới
Những đường cong, vạch thẳng cứ nôn nao
Khoai lúa mọc không hàng không lối cứ xanh um, mơn mỡn , rì rào.
8
Đất thấp trời cao
Đất cao trời thấp
Vũ trụ trong lòng bàn tay mây gió cồn cào.
9
Chan chan mây gió.Mưa nắng than van.Lưng ấm cật rét
Chú mèo nằm bếp ho hen rù rù lười biếng - mặc xác tao- mèo cười bảo thế
Nhà ai rán cá thơm lừng, tai mắt lơ lơ, lờ mờ đói khát.Ậm ờ ngáp vặt- miệng đắng họng rát- chân bước châng lâng- cái đuôi múa tít, múa tít.Nhiều nhiều ít ít- thừa thiếu thế nào- mặc xác tao! mặc xác tao!mèo cười bảo thế.
10
Thôi kệ! Thôi kệ!
Mặc xác mèo lười
Khói bếp rong chơi vẽ vời trăng sáng.
11
Cây đa rạng háng
Cây bưởi đèo bòng
Cây si bóp cổ cây cổ thụ- rã rời năm tháng - rã rời sắc đẹp- phôi pha mưa nắng láng giềng ơi!
12
Ngoài ngõ trong vườn
Trái mít sù sì , trái dứa hé mắt nhìn thơm nức
Trái ổi Bo, trái dừa lúc lĩu bạc tháng năm ai hứng váy trái tròn căng-tranh ai vẽ như cỗ bày mời mọc- bao quân tử phát dồ phát dại- kẻ si mê đắm đuối- thất tình.
13.
Diệu vợi, phiêu linh
Những câu chuyện xưa như trái đất- những tâm tình thổn thức suốt năm canh- ai biết được có một người trai trẻ mải mê đi quanh xóm làng mình- đã chép lại như là không chép lại-những lứa đôi dưới mái nhà tranh- nghe rúc rích xum xuê ngàn đứa bé- thản nhiên đánh đáo, chơi khăng- chiều chiều thả diều thổi sáo- nghe vi vu giai điệu đồng quê
Trăng cứ sáng bời bời như bổn phận- chàng trai quê ôm mộng cưới trăng vàng.
14
Cây đèn mùa thu
Ngạo nghễ cháy trời quên lãng-thành cây đuốc soi bừng cõi thâm u
Mặc sương gió phong ba bão táp- mặc trần gian ai có mắt như mù- ta cứ bình tâm làm ngọn đèn lặng lẽ- giữa ồn ào, bụi bặm- thản nhiên đi.
15
Mùa đông tróc vỏ
Luỹ tre pheo sơ xác gầy gò
Đã bật gốc ơi tháng ngày lận đận- mở mắt nhìn rơi vãi những buồn vui- Ta lặng lẽ, cồn cào như là đang vui vẻ- Những lằn roi quất vào cõi tâm can, mỡ màng da thịt- Ai bảo ta là kẻ vô tâm- Nhìn quá khứ tháng năm như đứt ruột đứt gan- Hai bàn tay bứt tóc vò tai- Ta là kẻ ăn mày dĩ vãng? Ăn mày tương lai? Ăn mày thực tại? Ta như ôm trái núi trong lồng ngực?
16
Làn gió vô hình thổi từ cõi siêu hình
Những trang sách, phong thư từ bốn phương tám hướng bay về miền khoai lúa
Trái đất nặng ân tình.
17
Mặt trăng mặt trời lặng lẽ đi qua cửa sổ nhà anh
Bỏng rát hay dịu dàng
Nàng thơ trong ngực anh thổn thức.
18
Bất lực
Gió trở mình tứ chi lơ đãng
Những chàng trai cô gái tương lai đòi giải phóng khỏi thân xác phàm tục phiêu bồng bãi hoang cỏ dại.
19
Dăm ba cô gái-lượn lờ qua cửa nhà anh - phăm phăm duyên tình se buộc
Trăng thanh trâu cái động chuồng, nắng xế lợn xề ũi máng, rơm vàng mái ghẹ tao tác, cành xanh chim chóc gọi bạn tình
Vẩn vơ trang sách nhạt trăng suông.
20
Gọi Làng. Làng ới ời. Gọi trời. Trời ứ hự. Gọi đất. Đất ứ hử hừ hư
Câu thơ anh khản giọng- vang vọng một khoảng trời- một người, hai người, ba người đáp lại
Anh cuống cuồng, lung túng như Hoàng tử đón những Công chúa các lân bang.
V- SUY LUẬN
1
Hoà hợp hay tan tác?
Những bóng hồng bồng bềnh như áng mây lạ
Chạm bờ vai như gió thoáng mây qua.
2
Mây gió la đà-những áng mây vô tình, quên lãng-Ùa nhau hú hà khắp cõi nhân gian
Ta như tảng đá ắp đầy mộng tưởng
Chìa tay nhắt bóng một làn mây.
3
Em là làn mây hay bông hoa trong buồng nhà anh?
Em là nàng tiên hay công chúa trên giường của anh?
Em là giấc mơ trong chăn đệm nhà anh?
4.
Nàng thơm lên má lên cổ anh
Nàng nâng cơm, rót rượu cho anh
Nàng bế bồng anh như công chúa bế bồng hoàng tử.
5
Hiện thực hay lãng mạn?
Những trang văn có mùi xác thịt và hương thơm mái tóc
Mộng ngàn năm phiêu lãng với thiên thu.
6
Ngày đứa trẻ chào đời như rùng rùng đất chuyển
Mầm cây non nhu nhú khóc oe oe
Làng nước đón một công dân mới như quốc gia đón chào lãnh tụ.
7
Lãnh tụ hí hà tập bú
Bản năng sinh tồn cười khóc lẽ đương nhiên
Mây gió trên đầu cứ mặc nhiên bay liệng.
8
Mây gió ơi , chớ xám xì a-xít
Động đất sóng thần ơi, chớ phá tan hoang nát bấy lòng người
Chớ gieo rắc kinh hoàng nỗi hoang mang phóng xạ- một niềm đau rớm máu cõi nhân sinh.
9
Rung rinh rung rinh cánh hoa- chùng chình ong bướm
Những chú sâu róm, sâu đo xấu xí tham ăn tục uống vơ hết lá vàng lá xanh trơ cành trụi gốc
Những con nhộng mộng mơ hoá bướm- niềm hân hoan, khoái lạc vô bờ bến nhúc nhắc bay liệng rộn ràng xuân.
10
Lộng lẫy áo quần
Lộng lẫy giấc mơ chưa thành hiện thực
Lộng lẫy bờ vai tin cậy ấp iu ơi!
11
Nhộm nhạm mây trời
Nhấp nhô giai tầng khoảng cách những tư duy
Ta bay giữa lằn ranh giới -xuyên đất, xuyên trời những áng thơ say.
12
Lay phay
Gió cứ thồi dọc dài năm tháng
Ta trơ trơ - một kẻ trời đày.
13
Trời đày ta: yêu lăn yêu lóc
Trời đầy ta: sống nhăn sống nhở
Trời đầy ta: khật khưỡng, rụt è như ngọn lửa- ngọn lửa phập phù mây gió chẳng buông tha.
14
Bao năm xa nhà
Ta thành láng giềng xứ khác
Thành anh em năm tháng ngóng quê xa.
15
Những chú chim xa xứ
Quây quần thành đàn thành lũ
Lẽ sống suốt đời cứ phải bay đi.
16
Vui hở buồn hờ
Những mặc cảm ánh nhìn hạn hẹp
Quẩn quanh trái đất nhẵn mặt, quen hơi.
17
Đẹp mê tơi
Tâm tình em rộn ràng sắc hương- ngấm vào tâm can anh như rượu quý
Ngôn ngữ thi ca bất lực- ánh mắt trẻ thơ - nụ hôn thiếu nữ- lung lay đền đài núi non - chất ngất một niềm thiêng.
18
Nương níu mấy câu thơ
Vật vờ qua năm tháng
Ta như mây như gió lãng đãng - bay bay lên cánh én ảo huyền.
19
Bì bọp bước chân ai lội sông lội suối?
Chộn rộn bước thơ ai xuôi ngược cõi nhân tình?
Gói hương tóc hoà mây trời biển rộng- ta bước đi hoa lá cũng bung biêng.
20
Ngõ chật, vai gầy
Mẹ tóc bạc
Cháu con hưng hửng sáng- mấy nhành lan khoe sắc toả hương thơm.
21
Chú gà cao ngạo, lất ngất
Bước liêu xiêu
Bôi bẩn ban mai.
22
Tưng tưng nghé ọ, nghé à
Rộn ràng cỏ non gió mát
Những bước chân không định hình.
23.
Linh ta linh tinh
Những tả lót giăng giăng phơi phóng
Những đứa con đùm bọc chở che -nóng- lạnh- hắt hơi sổ mũi- bố mẹ chúng bạc mặt tiền nong- tối tăm lọ mọ- lếnh tha lếch thếch- nhăn nhăn nhở nhở- gánh trên vai bổn phận LÀM NGƯỜI.
24
Vô tư khóc cười
Những đứa trẻ thiên thần trong trắng
Dạy người lớn quên âu sầu, lo lắng.
25.
Chơi đáo, chơi khăng
Đánh chuyền, đánh chắt
Nhảy lò cò, bịt mắt bắt người- suốt đời đuổi theo nhau chóng mặt- hi ha hi hóp- hì hà hì họp- bí ba bí bóp- lóp nga lóp ngóp bở hơi tai..