16 chữ vàng của thám hoa Nguyễn Khắc Niêm dâng vua Thành Thái khi nhà vua hỏi làm gì để chấn hưng đất nước?

Đây là phương châm “trị quốc”của bất cứ triều đại tiến bộ nào.

1-Tôn tộc đại quy - là đề cao sự đoàn kết dân tộc. Tôn tộc tức mọi người phải quy về một mối là đặt dân tộc, Tổ quốc, nòi giống lên trên hết.

Có được sự đồng lòng đó thì nhất định làm được mọi việc, chiến thắng mọi kẻ thù. Lịch sử dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn chân lý mà cụ Hoàng Hương Sơn đã nêu lên.

2- Tôn lộc đại nguy - ý của cụ Hoàng không phải xem thường sự phát triển đất nước giàu có, vì dân giàu nước mới mạnh, mà “tôn lộc” ở đây là nói người làm quan mà đặt lợi lộc của mình, “lợi ích nhóm“ mình lên trên lợi ích dân tộc, lợi ích cộng đồng, thì đó là lúc nguy nan đang đến với đất nước. Vì lúc đó lẽ công bằng bị vi phạm, tham nhũng hoành hành, bè phái, phe nhóm trong chính quyền sinh sôi nảy nở.

3-Tôn tài đại thịnh - vì “hiền tài là nguyên khí của quốc gia” - đó là một chân lý vĩnh hằng. Coi thường trí thức, gạt tầng lớp trí thức ra ngoài hành trình của đất nước, nhất định đất nước suy vong. Trí thức thường là những người có cá tính, không phải loại người “gọi dạ, bảo vâng”, lại là những người hay nêu ý kiến phản biện (không biết phản biện không phải là trí thức), nên hay làm cho lãnh đạo ghét.

Người lãnh đạo giỏi là người biết trọng tài năng, tập hợp nhân tài phục vụ quốc gia, lúc đó đất nưóc mới vững mạnh lên được.

4- Tôn nịnh đại suy - cũng là một chân lý lịch sử. Ở triều đình nào cũng có vô số người nịnh hót. Người lãnh đạo đa phần lại thích nghe bọn xum xoe, nịnh bợ, biến phải thành trái, biến người tốt thành người xấu. Vì vậy người lãnh đạo phải là người đủ cương trực, đủ trình độ, đủ nhạy cảm mới nhận ra kẻ nịnh để lánh xa, người trung để gần gũi.

Cụ Nguyễn Khắc Niêm chỉ nêu phương châm phục hưng đất nước 16 chữ thôi, nhưng đó là 16 chữ được đúc bằng vàng ròng và mãi tươi ròng tính thời sự.

Ps

- Rất khác 16 chữ vàng với anh bạn Tàu!?