Sự kiện bi hài VEDAN, đang câu giờ, dây dưa nghĩa vụ đền bù thiệt hại cho nông dân theo pháp luật, bỗng nhận được 3 cái giải thưởng “sản phẩm chất lượng an toàn vì sức khỏe cộng đồng” do chính đại diện Bộ Y Tế và KH&CN ở TPHCM cấp đã làm sôi sục dư luận tuần qua. Kẻ thủ ác chưa sám hối đã bỗng dưng thành Phật! Sau nhiều màn trình diễn chối tội, đổ lỗi quanh co với không ít tình tiết đáng ngờ, dư luận đã không nguội đi mà còn nóng thêm cả trên mạng NET lẫn báo giấy. Chắc chắn tiếng la ó, phẫn nộ chưa tới chỗ dừng.
Không phải công luận quá khắt khe. Cũng không chỉ là chuyện “bé xé ta to” một tai nạn nghề nghiệp bình thường có thể dễ dàng đổ vấy cho “thằng bán tơ”, “cậu đánh máy” hay “cô MC”. Bản thân sự kiện như cái ung nhọt vỡ ra, người ta thấy kỷ cương, thang biểu giá trị xã hội đang bị xúc phạm và làm cho điên đảo. Dư luận nhấn mạnh vụ này với nhiều góc cạnh khác nhau nhằm mục đích nói lên đúng bản chất của sự việc. Nó ở tầm cao hơn nhiều và cũng nguy hiểm cho xã hội hơn nhiều vụ dây dưa đền bù của VEDAN hay mấy hạt bột ngọt.
Đó là sự lên ngôi của “tiền và rất nhiều tiền”, có thể đổi trắng thay đen, làm các giá trị nhân bản bình thường kể cả công lý, thành bộ mặt cười méo mó.
Đó là sự sợ hãi không có can đảm chịu trách nhiệm dẫn tới nói dối lộ liễu và kém cỏi, muốn coi công luận như trẻ con, đến nỗi một nhà văn đã phải đưa ra lời khuyên mỉa mai cho một số quan chức trong vụ này là họ “cần cố gắng nói dối tốt hơn”!
Từ hội trường Quốc Hội đang họp, nhiều đại biểu có tên tuổi như các ông Nguyễn Minh Thuyết, Nguyễn Đình Xuân, v.v. cho đây là một sự nhạo báng và đòi dẹp hình thức “đưa tiền đổi giải thưởng” như người ta vừa làm. Nhân dân, vốn thiếu thông tin sẽ bị lừa không chỉ về sản phẩm hàng hóa mà còn hoang mang không phân biệt nổi chính tà, không còn biết tin vào cái gì nữa!
Đó cũng là sự xúc phạm với hàng chục ngàn nông dân bị khốn đốn đang đấu tranh rất khó khăn để được đền bù một cách công bằng. Bằng cách tặng luôn một lúc ba giải thưởng “vì sức khỏe cộng đồng” cho thủ phạm từng dùng mánh khóe gian dối ám sát dòng sông Thị Vải, phải chăng người ta đang gửi cho nông dân một thông điệp cay đắng? Một thông điệp có thể làm nản lòng những kẻ thấp cổ bé họng và “có rất ít tiền”?
Chính vì những lẽ đó mà công luận vẫn khó nguôi ngoai vụ tặng giải thưởng có thể gọi là bất thường này. Nhân dân đang trưởng thành và luôn cảnh giác đủ để nhìn ra sự thật và bản chất của các trò ma mãnh. Xin hãy dựng lại cho thẳng thớm cái thang biểu giá trị để cuộc sống có cơ hội trở nên trong sáng bình thường như đã từng có. Nếu VEDAN thật sự muốn thể hiện thiện chí và muốn được ghi nhận bằng những giải thưởng hay huy chương chân chính của người tiêu dùng, xin hãy nghiêm chỉnh đền bù công bằng những tổn thất họ gây ra cho môi trường và nông dân lưu vực Thị Vải!
Không phải với 30 triệu đồng mà người ta đã có thể thành Phật!