Huyện Đông Triều tỉnh Quảng Ninh là vùng đất cổ, là một trong những địa phương có dân cư quần tụ từ lâu đời. Nơi đây là quê hương của nhiều nhân tài nổi tiếng, thời Hai Bà Trưng có nữ tướng Lê Chân, nữ tướng Vĩnh Huy, thời nhà Trần có những người đỗ đạt cao như bảng nhãn Lê Hiến Phủ, Thám hoa Trần Đình Thâm. Ngoài ra, thời nhà Trần trên đất Đông Triều còn một danh nhân xuất chúng, đó là Trần Thì Kiến. Ông là người từng giữ nhiều trọng trách trong triều đình phong kiến, nổi tiếng về tính liêm khiết và tài thao lược, được các sử gia như Ngô Sĩ Liên, Phan Huy Chú xếp vào hàng những nhân tài nổi tiếng thời Trần. Trần Thì Kiến đã làm quan dưới hai triều vua Trần Nhân Tông và Trần Anh Tông.
Hiện thời, chưa xác định được năm sinh, năm mất của ông, chỉ biết Trần Thì Kiến là người làng Cự Xạ, huyện Đông Triều và xuất thân là môn khách – khách trong nhà của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Trong nhà Trần Quốc Tuấn luôn có những môn khách có tài như Trương Hán Siêu, Yiết Kiêu, Dã Tượng, sau này đều trở thành những danh tướng, nhân sĩ nổi tiếng.
Khi quân Nguyên Mông xâm lược nước ta lần thứ hai (1285), lần thứ ba (1287), Thì Kiến đều dự đoán chính xác kết quả cuộc kháng chiến và được vua Trần ban thưởng. Phần thưởng vua ban cho Thì Kiến là chức An phủ sứ lộ Yên Khang, nay là Yên Khánh, Quảng Bình. Sau đó ông được thăng chức An phủ sứ Thiên Trường - Nam Định ngày nay. Năm Đinh Dậu (1297), ông được phong chức Pháp quan kiêm An phủ Đại kinh sư – quan đứng đầu kinh thành Thăng Long. Theo quy định của nhà Trần thì chỉ những người được tin cậy đặc biệt mới được giữ chức An phủ sứ Thiên Trường, nơi các vua Trần cho xây một hành cung riêng và có thể sử dụng như kinh đô thứ hai khi cần thiết; và chỉ những ai sau khi làm An phủ sứ Thiên Trường mới được thăng An phủ Đại kinh sư. Như vậy, Thì Kiến đã được sự tin cậy đặc biệt của vua và triều đình. Năm 1298 ông giữ chức Nhập nội hành khiển và đến năm 1305 ông được thăng chức Tả bộc xạ. Như vậy, dưới vua ông chỉ đứng sau tể tướng, quyền hành rất lớn. Trần Thì Kiến là một người nổi tiếng về tính liêm khiết, tài xét đoán thời vận, đàn hặc tội lỗi của bá quan một cách xác đáng.
Trong Đại Việt sử kí toàn thư có chép câu chuyện ngợi ca tài năng và sự thanh liêm của Trần Thì Kiến như sau: “Thì Kiến tính người cương trực, lúc trước làm môn khách của Hưng Đạo vương, vương tiến cử lên, dùng làm An Phủ sứ Thiên Trường. Người trong hương ấy nhân ngày giỗ đến biếu một mâm cỗ. Thì Kiến hỏi vì cớ gì mà biếu, người ấy nói “Vì ở gần trị sở cho nên đem biếu, không kêu xin gì cả”. Mấy ngày sau quả có việc đến xin, Thì Kiến móc họng mửa ra. Đến đây thăng làm quan kiểm pháp. Mỗi khi có việc kiện, lấy lẽ mà bẻ, việc đến thì dùng phép đối phó. Người ta đều cho là giỏi xử đoán kiện tụng.”
Trần Thì Kiến đã được vua Trần Anh Tông ban tặng chiếc hốt ngà có khắc bài minh ngự chế, ngợi khen ông là một pháp quan cương trực.
Thái Sơn trinh cao,
Tượng hốt trinh liệt.
Linh trãi tiến giác,
Vi hốt nan chiết.
(Thái sơn rất cao,
Hốt ngà rất cứng,
Linh trãi dâng sừng,
Làm hốt khó gãy.)
Trong đời quan lộ, cũng có lúc Trần Thì Kiến gặp sóng gió. Đó là trong khi giữ chức Gián nghị đại phu, ông đã vô ý chứa dấu dân đinh nên bị bãi chức. Sau đó ông được xoá tội và giữ chức Tham tri chính sự (1301) và sau đó là Tả bộc xạ (1305). Mặc dù giữ nhiều chức vụ cao thấp khác nhau nhưng Thì Kiến luôn chứng tỏ là người thanh liêm tận tuỵ, các quan đời sau coi ông là một tấm gương để học tập, vua Tự Đức đã viết một bài vịnh ngợi ca tài đức của ông.
Hiện ở đền Cửa Ông, Cẩm Phả, nơi thờ Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng và các thành viên trong gia thất nhà Trần còn có tượng Trần Thì Kiến, Phạm Ngũ Lão, Trần Khánh Dư và các danh tướng, công thần nhà Trần. Tấm gương về sự thanh liêm, tận tuỵ của Trần Thì Kiến đáng để đời sau học tập.