Nhưng nếu đầu tư ở khu vực miền Trung nhất là Bắc Trung bộ thì đúng là lợi bất cập hại, vì rằng đây là khu vực có địa hình độ dốc lớn, sông ngắn, lại là nơi tập trung vào nhiều khu bảo tồn thiên nhiên. Hơn nữa địa chất ở vùng này phần lớn thuộc nhóm đất dễ sạt lở.

Thủy điện Rào Trăng 3 - nơi đoàn cán bộ gặp nạn.

Việc đầu tư ở đây vừa góp phần phá rừng hợp pháp lại ở nơi đầu nguồn là chính. Hơn nữa, lại góp phần gây ngập lụt và thiếu nước ở hạ du. Vì mùa khô hạ du cần nước thì thủy điện lại tích, mùa lụt hạ du thừa nước thì lại xả vì dung tích thấp không thể tích. Bình quân các nhà máy thủy điện cóc 1MW tiêu tốn 1 ha rừng đầu nguồn.

Ví dụ dự án Rào Trăng 3 công suất 11 MW chiếm mất 11 ha rừng vùng khu bảo tồn thiên nhiên Huyện Phong Điền và đầu tư hết 290 tỷ VND (theo báo cáo đăng ký).

So với điện mặt trời thì sao? Để xây dựng nhà máy điện 1 MW điện mặt trời cần khoảng 0,6 ha. Giả sử công suất hữu ích khoảng 50% thì cũng chỉ mất 1,2 ha đất. Như vậy so với thủy điện là tương đương vì thủy điện công suất hữu ích cũng khoảng 70% là quá oách.

Mà đất giá trị canh tác nông nghiệp thấp ở vùng miền Trung cũng như Bắc trung bộ đầy. Suất đầu tư của hai hình thức này cũng ngang nhau. Vậy sao cứ phải đầu tư thuỷ điện cóc?

Riêng tỉnh Thừa Thiên Huế còn có 11 dự án thủy điện cóc tổng công suất chỉ 105 MW. Rất cần rà lại để loại bỏ không chỉ ở tỉnh này mà tất cả.

Tại Nghệ An, thời gian qua nhờ sự phản biện của các nhà khoa học mà đã loại bỏ tối đa các dự án thủy điện cóc thể hiện sự tiếp thu, cầu thị của lãnh đạo tỉnh.

Hy vọng có sự điều chỉnh kịp thời khi chưa quá muộn!