Thấy nhà hàng xóm dựng rạp, kê bàn ghế. Hắn chắc mẩm mai thế nào cũng được đánh chén đây. Về nhà hắn bảo vợ:
-Nhà cả Đẩu ngày mai có cỗ bàn gì mà chuẩn bị rùm beng gớm nhỉ. Mai u mày cắt cơm tao nhé , thế nào nó chả mời mình.
Vợ hắn bảo:
-Suốt ngày nhậu với nhẹt, tưởng béo bở lắm đấy. Mà biết nhà người ta có việc gì, với lại nó có mời không mà đã mài răng,hí hửng.
Đám tiệc nhà cả Đẩu diễn ra tưng bừng, vậy mà hắn đợi mãi chả thấy ai sang mời cả. Hắn bực mình sang nhà Ba Đen, thấy Ba Đen cũng đang ngồi uống nước vối, hút thuốc lào vặt. Hắn bảo:
-Thế nhà Cả Đẩu không mời chú sang đánh chén à?
Ba Đen nói:
-Nó có mời mọc gì đâu, với lại nó không mời mình càng đỡ phải đi.
-Chú nói hay nhỉ, hàng xóm láng giềng, tối lửa tắt đèn có nhau, huống nữa là nhà có đại tiệc lại không mời nhau. Hỏng, hỏng hết rồi, tình làng nghĩa xóm bay đâu hết mất rồi.
Ba Đen nhìn hắn cười, thủng thẳng nói :
-Bác như người âm lịch ấy, bây giờ mà vẫn cứ nghĩ hàng xóm tối lửa , tắt đèn có nhau.Bác nhìn xem , xưa nhà em với nhà bác chung hàng rào dâm bụt, giờ bác bán phần đất ấy cho một ông ở tỉnh về ở, nhà nào cũng kín cổng cao tường rồi. Xưa rỡ luống khoai đầu vụ, bẻ bắp ngô giống mới về, là anh em hàng xóm lại í ới gọi nhau sang thưởng thức hương vị đầu mùa, dù nhà nào cũng có , nhưng cứ phải mời nhau bằng được sang nhà mình mới vui cơ. Giờ thì còn đâu ngô với lạc, khoai với sắn nữa mà mơ.
Hắn lặng người ngồi vê vê điếu thuốc lào mãi chưa tra vào nõ. Hắn miên man nghĩ: Cái đận hắn bán đất xong thì có tiền xây nhà.Tay hàng xóm sang chơi xui hắn:Nhà ông xây kiên cố thế này, tranh thủ lắp một đường ống nước chạy ngoài công tơ, nước bây giờ giá tăng vù vù, lắp ống ngoài công tơ, tiết kiệm được khối, đổ bê tông, xây tường kín lên, bố đứa nào biết được. Hắn biết thừa tay hàng xóm xui dại, vì đấy là ăn cắp chứ gì nữa, nhưng hắn cũng không phản đối, chỉ ậm ừ cho qua chuyện. Nào ngờ nhà hắn vừa khánh thành thì có đội quy tắc của nhà máy nước ầm ầm kéo đến đòi lập biên bản, đào dỡ đường ống nước nhà hắn lên để kiểm tra, vì có đơn tố cáo nhà hắn lắp đường ống trước công tơ để ăn cắp nước.Hú hồn , may mà hắn không nghe tay hàng xóm kia xui đểu, chính nó lại làm đơn tố cáo chứ ai. Hàng xóm bây giờ là thế đấy.
Ba Đen giục hắn hút thuốc đi để gã còn hút.Rồi Ba Đen bảo:
-Bác có vẻ cay cú việc nhà Cả Đẩu không mời đánh chén lắm nhỉ?
-Cú quá đi chứ, ăn uống linh đình mà toàn mời người đâu đâu mới bực chứ.
-Bác có muốn cho nó một vố không?
Hắn tròn mắt nhìn Ba Đen, không ngờ Ba Đen còn có vẻ cay cú hơn hắn khi không được mời. Hắn hỏi:
-Cho nó một vố gì, bằng cách nào?
-Cái lệ của nhà ấy là nhậu nhẹt xong , thế nào cũng đánh bạc. Đợi khi nào chúng vào chiếu bạc , bác cũng vào chơi, không mời đánh chén thì không được đến đã đành , chứ đánh bạc thì chả phải mời, càng đông chân càng xôm tụ, làng này xưa nay thế mà. Chỉ cần bác đứng dậy gọi điện cho em là:Thời cơ đã đến. Em sẽ đưa công an vào bắt sống hết, cho chết cha chúng nó đi.
Hắn giãy nảy lên, nhìn xoáy vào mặt Ba Đen nói:
-Làm gì mà ác đến nước ấy với nhau thế hả chú?
Hắn lại nghĩ : Tình làng , nghĩa xóm bây giờ nó tệ bạc đến thế đấy. Chỉ vì không mời nhau một bữa cỗ mà cũng bị trả thù sao. Hèn nào mà nhà lão Bút ở giữa xóm xây mãi không xong cái cổng, cứ ngày xây gần xong, đêm lại bị xô đổ hết cây chống bê tông. Chỉ mỗi tội cổng nhà lão xây cao và đẹp hơn cổng của nhà hàng xóm phía đối diện.Tình nghĩa xóm giềng bây giờ bói cũng không ra một tý tình của cái thời mái dạ mái gianh xưa nữa.
Ba Đen nói :
-Thôi bác ngại thì thôi , tha cho nó trận này. À mà bác có nghe vụ tay trưởng xóm tòm tem với vợ thằng Soài không, nghe nói tay trưởng xóm phải quỳ xuống mà xin hứa từ nay không dám léng phéng nữa, xin rút kinh nghiệm sâu sắc.
Hắn chợt mỉm cười, nói:
-Mọi truyền thống xưa của tình làng, nghĩa xóm cứ mai một dần, thay thế bằng cách ứng xử kiểu thị trường gần hết rồi, nhưng còn cái khoản vào nhầm giường nhà bà hàng xóm, với lại vợ ông hàng xóm đòi đi đẻ mà ông nhà bên này cứ ôm bụng kêu đau thì không sao mất được.
Vương Đình Trung