Nhân loại - theo các nấc thang văn minh - đã sáng tạo ra biết bao loại thang để trèo lên cao được dễ dàng (và đương nhiên, cũng để thuận lợi khi từ trên cao, muốn... xuống thấp!). Nhưng chung quanh cái thang, cũng có nhiều chuyện buồn, vui muốn nói.
Tuổi thanh xuân tôi, có một kỷ niệm nhớ đời: Năm ấy, tôi từ quê lên Hà Nội để dự thi vào học trường Bách Nghệ. Sau phần thi lý thuyết trôi chảy, đến phần thi thực hành. Trong phòng thi lúc ấy, chỉ có giám thị và tôi. Khi đã kiểm tra tên, tuổi xong, người giám thị lặng lẽ đưa cho tôi một cái búa và một cái đinh năm phân, rồi hất hàm chỉ vào chiếc thang tre đang đặt chênh vênh cạnh bức tường trước mặt: "Anh trèo lên thang, đóng chiếc đinh này vào tường!". Tôi đi đến bên chiếc thang, lưỡng lự giây lát, rồi trèo lên thang với một quyết tâm đầy quả cảm thường thấy ở tuổi trẻ! Nhưng chỉ đợi tôi vừa đặt một bàn chân lên bậc thang thứ nhất, người giám thị đã ra hiệu bảo tôi dừng lại và tuyên bố cuộc thi thực hành kết thúc! Tôi sững sờ nhìn người giám thị, không hiểu điều gì đã xảy ra? Nhưng ông ta đã lạnh lùng đọc tên gọi thí sinh tiếp theo vào phòng thi. Mãi sau này tôi mới biết, mình bị loại vì "thiếu ý thức an toàn trong lao động": thang chưa đặt lại ngay ngắn, trèo lên rất có thể bị ngã, thế mà tôi lại tưởng người ta muốn tôi thể hiện sự dũng cảm, nên đã hung hăng thể hiện mình. Ôi! Đây là trường đào tạo thợ, chứ đâu phải trường tuyển diễn viên xiếc?
Tuổi trung niên, tôi lại gặp một trường hợp khác liên quan đến cái thang: lần này không phải thang tre mà là thang tự hành (loại thang điện có nhiều bậc, chỉ cần đứng lên một bậc, thang sẽ tự chuyển động đưa mình lên hoặc xuống). Năm ấy, tôi được đi tham quan nước ngoài, khi đến một siêu thị, gặp loại thang đó lần đầu. Thấy mọi người bước lên, chả đắn đo gì, tôi cũng nhanh nhảu lên theo. Nhưng đặt chân lên bậc thang rồi, tôi mới giật mình, toàn thân tôi cứ muốn ngửa ra phía sau. Hoảng quá, tôi vội nắm lấy tay vịn, đồng thời cố giữ thăng bằng cơ thể, để khỏi bị ngã!
Tết năm nay, tôi bước sang tuổi bảy nhăm, con cháu túm vào lo mừng thọ. Thôi thì theo nhẽ đời, cũng phải để cho chúng khoe khoang cái sự hiếu thảo với thiên hạ, mà mình cũng được tiếng thơm! Tiệc tùng xong, khách khứa ra về hết, tôi gọi anh con cả lại bảo: "Anh cả này, từ đầu năm đến giờ, thầy thấy trong mình có gì đó khang khác. Anh cũng nên bàn với các em anh về việc đại sự của thầy đi là vừa. Trước tiên thầy đề nghị, anh nên dọn dẹp cái phòng nhỏ dưới tầng trệt, rồi chuyển cái giường của thầy trên gác xuống. Phòng nhỡ thầy có mệnh hệ nào, chiếc cầu thang nhà mình hẹp thế, không thể khiêng thầy xuống được đâu. Chớ để xảy ra tình trạng như ông bạn già của thầy, con cháu phải cưa thang đi, rồi dùng chão thòng lọng thả xuống, trông tội nghiệp lắm!".
Than ôi! Sự đời là thế, cái việc lên, xuống thang, tưởng đơn giản, hóa chẳng đơn giản chút nào!