Cột: - Này Kèo! Không biết ai là người đàu tiên sinh ra cái “BẰNG” ấy nhỉ?
Kèo: - Cậu hỏi chuyện ấy là có ý gì?
Cột: - Ý gì đâu!.. Thì tớ thấy thời nay cái bằng cái cấp nó gây ra nhiều chuyện điên đảo quá, thì muốn hỏi chơi thôi.
Kèo: - Bằng cấp ra đời từ khi nào thì tớ không biết, nhưng tớ hiểu rằng nó là cái văn bản chứng minh học vấn của một người, để từ đó mà bố trí công việc cho phù hợp. Vậy thì bằng là một thứ rất quan trọng và rất cần thiết…
Cột: - Đúng vậy! Nhưng cũng chính cái văn bản ấy đã và đang là nguyên nhân của rất nhiều chuyện dở khóc dở cười và cả những trò lừa đảo có quy mô ngày càng rộng…
Kèo: - Thì nhãn tiền đây: Thằng con tớ đang học ở trường đại học dân lập, hôm rồi nghe tin ở tỉnh nọ có chủ trương không tuyển người tốt nghiệp các trường hàm thụ, dân lập vào cơ quan nhà nước. Thế là không phải chỉ mình thằng con mình lo mà là cả họ nhà tớ mấy ngày này lo méo cả mặt, công lao tiền của bỏ ra nuôi con ăn học suốt mấy năm nay, thế là đi tong!..
Cột: - Chuyện đó tớ cũng mới đọc trên baodatviet.vn 9:18 AM, 04/11/2011, riêng thành phố Nam Định có tới 49 cô giáo đang lo mất việc, mặc dù nhiều cô trong số đó đã có thâm niên nghề trên cả chục năm.
Kèo: - Thế đấy… Trong khi đó bản thân các vị ra cái quyết định không công nhận những bằng hàm thụ, dân lập. chính họ lại lập danh bằng loại bằng đó, mới nghịch cảnh chứ! Mà không chỉ họ thôi đâu, ngay con cháu họ hàng hang hốc nhà họ cũng đã yên vị trong các công sở bằng những cái bằng hàm thụ, tại chức và dân lập như vậy!..
Cột: - Hóa ra đây cũng lại là cái trò “tư duy nhiệm kỳ”. Trong nhiệm kỳ mình, con cháu đâu vào đấy rồi, thế là xong. Đến nhiệm kỳ anh khác, muốn lo cho con cho cháu… thì lại sửa!..
Cột: - Trái lại, có người nói con số đó của Bộ Giáo dục còn xa thực tế lắm. Người thì “học giả bằng thật”, kẻ thì “học thật bằng giả” – đều đáng lên án. Nhưng đáng lên án hơn phải là kẻ không học mà vẫn có bằng thật một trăm phần trăm!
Kèo: - Không học mà có bằng?.. Thế thì chỉ có thể là mua bằng thôi!... Nhưng muốn mua được thì trước hết phải có người bán chứ? Làm nghề dạy con cháu thiên hạ làm người mà lại hành xử vô giáo dục được như vậy sao?.. Nhưng mà Cột ơi, chắc chuyện đó chỉ là cá biệt thôi và cũng chỉ ở mấy đối tượng cán bộ tẹp nhẹp cấp dưới loại tớ với cậu thôi, nhỉ?
Cột: - Loại tẹp nhẹp như tụi mình thì mua bằng làm gì? Chả nhẽ thằng gác cổng như tớ cũng cần phải có bằng tiến sĩ ư? Chỉ những vị đang có chức có tước, đang được đưa vào diện “quy hoạch” đề bạt… mới cần tới tấm bằng chứ!
Kèo: - Thế có nhiều những vị như vậy không?
Cột: - Cũng không ít đâu. Chỉ điểm qua danh sách những vị “đã bị lộ” gần đây thôi cũng rất… tiêu biểu và cũng chỉ điểm danh một loại đối tượng không học hoặc học qua loa cho có học mà vẫn có bằng thôi nhé: Như ông phó bí thư thường trực tỉnh ủy một tỉnh có bằng tiến sĩ chỉ sau 6 tháng "đào tạo"; như giám đốc Sở Y tế có bằng thạc sĩ chỉ sau 40 ngày “học”; như ông giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch một tỉnh trung du có bằng tiến sĩ của Mỹ nhưng một câu tiếng Anh bẻ đôi không biết; và như một vị thứ trưởng chưa hề nhận bằng tiến sĩ (mới học qua chương trình dự bị) cũng ghi tên mình lên danh thiếp là tiến sĩ…
Kèo: - Ối cha mẹ ơi! Học thế, bằng thế thì rõ là trò ảo thuật, lừa bịp rồi! Cũng là cái máu hiếu danh cả thôi!
Cột: - “Danh” vốn là thứ hấp dẫn mọi người mọi thời đại. Nhưng khi danh gắn với “quyền”, với “lợi”, với “lộc”, thì nó trở nên hấp dẫn gấp nhiều lần!
Kèo: - Thì vưỡn! Lòng tham con người vốn “không có đáy”, nên cái việc chạy đua tìm “danh lợi” càng ngày càng khốc liệt. Mấy người có chức thấp, lo kiếm bằng để tiến thân đã đành, kẻ đã quyền cao chức trọng vẫn quyết ngoi lên tiếp, bất chấp cả việc phải dùng tới những thủ đoạn đê hèn. Như chuyện ông thứ trưởng bộ nọ mới đây đấy!
Cột: - Ừ đúng!.. Chẳng biết cái nhà ông thứ trưởng ấy giờ đây có thấy nhục không nhỉ?!. Và liệu đó có là tấm gương cho những người khác soi vào hay không?
Kèo: - Không có chuyện đó đâu! Tớ có thể khẳng định ngàn lần với cậu điều đó… Bởi sức cám dỗ của danh vọng, quyền lợi… nó ghê gớm lắm, ghê gớm đến mức không thể tưởng tượng ra hết những thủ đoạn mà người ta nhắm tới để đạt cho bằng được nó!..
Cột: - Cậu nhận xét đúng!.. Như chuyện mới toanh, còn nóng hôi hổi đây này: Một cán bộ của Sở Tài nguyên - môi trường Hà Nội vừa bị phát hiện đi thi hộ cho sếp trong buổi thi hết học phần ở lớp học tại chức chuyên viên chính mở tại Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong (
http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/463174/Thi-ho-cho-sep.html).
Kèo: - Phải coi đó là một quốc nạn, một loại tội phạm! Pháp luật phải thẳng tay vào cuộc!..
Cột: - Đúng vậy, nhưng mà cậu nói với tớ, một thằng nhân viên quèn, hỏi có tác dụng gì? Pháp luật đâu ở hai thằng Cột, Kèo mình?.. Nói thật nhé: Từ nãy đến giờ hai đứa mình nói với nhau chẳng qua cũng chỉ để trút ra cái nỗi bứt rứt trong lòng bấy nay thôi… chứ chắc gì đã có tác động đến cơ quan có trách nhiệm, mà có khi… chính tớ với cậu lại bị tội… “vạ miệng” đấy!..
Kèo: - Ừ nhẩy! Bọn mình như cóc ngồi đáy giếng, sao kêu thấu trời!..
Cột: - Còn hơn thế nữa cơ, còn là… “Gái góa lo việc triều đình”. Thôi cứ chăm chỉ mà làm ăn cho tốt, cuối năm kiếm tý tiền thưởng, việc đâu có đó, không đến lượt mấy anh nhân viên quèn chúng mình phải quan tâm!..