Với Nguyễn Anh Nông, một tác giả đồng hương đang làm việc ở Điện ảnh Quân đội, ấn tượng luôn luôn đậm nét trong tôi: một cây bút xông xáo, mạnh mẽ và trường lực! Tôi đã đọc 6 tập thơ và trường ca của anh được công bố trong gần ba mươi năm. Tôi cũng đã đọc bản thảo của vài tập trường ca và hàng ngàn bài thơ ngắn, cực ngắn như một nét tốc họa giữa cuộc đời bề bộn, ngổn ngang đang cuộn chảy, sôi sục…
Giờ đây, tôi muốn nói về tập thơ mới nhất, với cái tên sách nhiều gợi cảm, tỉa ra từ cánh rừng, ào ạt gió, rậm rạp lá cành của hơn nghìn bài thơ ngắn.
Tên sách “ Lững thững xanh” gợi cho ta sự lắng đọng, trầm tĩnh đồng thời cũng ẩn chứa cuộc sống đa chiều như nó vốn có.
Thấp thoáng đằng sau “ Lững thững xanh” là bóng dáng một con người đã đi qua nhiều năm lửa đạn, đã trải qua bao ghềnh thác của dòng sông- đời người… nay lắng lại trong trẻo và đáy nước soi thấu trời xanh, gạn lọc bao nỗi niềm nhân thế và lưu lại những gì đáng nhớ nhất còn đọng lại trong tâm tưởng và cảm xúc: những gì tinh khiết và bao dung, mềm mại và chắt lọc…nhưng vẫn thấp thoáng một nụ cười hóm hỉnh và những nỗi đau không che dấu.
Chỉ có trải qua mọi thử thách của cuộc sống, qua trăm nghìn tình huống khắc nghiệt buộc chủ thể phải tỉnh táo và quyết liệt, vô tư và trong sạch mới có được một cách ứng xử đầy tính nhân văn, những lát cắt phơi bày được bản chất hiện tượng xã hội. Tôi tin là những giây phút “ Lững thững xanh” đã giúp Nguyễn Anh Nông nhặt được ngay dưới bước chân mình, trong tầm nhìn ngay trước mắt mình bằng những gì độc đáo, cô đọng mà có tính ẩn dụ cao, nói được hồn vía, cốt lõi của hiện tượng, xã hội. Như một nghệ sĩ nhiếp ảnh tài năng, trong một ánh chớp vụt hiện, chiều sâu cốt lõi của sự vật đã được bộc lộ dưới một hình tượng mang tính triết học. Sức gợi, sức ngân của những dòng thơ cực ngắn mở ra những liên tưởng, xới những “vấn đề” vốn có sẵn trong lòng người đọc và hướng người ta cảm thụ và nghĩ rộng hơn mọi chiều hướng.
Những cái nhìn có tính lịch sử và dân tộc, triết học và thời đại, dân dã và bác học…tất cả xen cài và hỗ trợ nhau, giúp cho “ Lững thững xanh” toát lên một trí tuệ, một bản lĩnh sống, một bộ lọc tinh nhạy, cung cấp một cách nhìn để người đọc suy nghĩ tiếp. Một bức tranh nhiều khoảng trống để người xem tự phát hiện thêm trong quầng sáng một ngọn đèn…
369 lát cắt cuộc đời, 369 bức tranh nhỏ trong hàng nghìn bài thơ ngắn của Nguyễn Anh Nông.
Xin hái vội vài nụ nhỏ theo sở thích riêng của người viết để cùng kiểm nghiệm, thưởng thức:
- Mái đình cong vầng trăng/ Cánh hạc bay ngang tầm tay với/ Bì bõm chiều sương giăng.
- Khuê Văn Các trang văn/ Chảy lấp lánh ngàn năm lịch sử/ Chảy trong hồn nhân gian.
- Chàng trai chần chừ/ Vực thẳm đèo cao không ngại bước/ Bồn chồn ngượng ngập ngõ hương đưa.
- Vinh quang nặng như núi/ Có thể nhấc bổng lên chót vót/ Hoặc vùi sâu đáy mồ.
- Khói rơm thơm trên đồng/ Dịu dàng ký ức ngày trở lại/ Ôm ngực nhớ cơn ho…
Tôi nhớ lại bài thơ “Lửa và hoa”, Nguyễn Anh Nông từng viết:
“ Đã không có lửa trong lòng
Đừng mơ hái một cành hồng tặng ai”
Với “ Lững thững xanh” tác giả chắc chắn có thể hái một mà hơn một để có chùm hoa tặng người yêu thơ.
Tôi quí sự nhập cuộc năng nổ đến xông xáo của tác giả “ Lững thững xanh”, tôi cảm nhận được độ ấm nóng của ngọn lửa trong lòng Nguyễn Anh Nông.
Chỉ mong sao: trong cuộc sống quá bộn bề, trong dòng chảy trong-đục có lúc xáo trộn của dòng đời… Nguyễn Anh Nông kịp lắng lại để khai thác vùng mỏ có trữ lượng cao, tinh luyện công phu để vàng ròng lấp lánh hơn nữa.
Điều đó khó, nhưng chúng ta tin là tác giả đã có đủ điều kiện cơ bản để thành công: anh có sẵn “ lửa trong lòng”.
Hà Nội, 13/12/2010
Nguyễn Bao