ĐẤT QUÊ QUA LỜI BÌNH

Trang chủ

Trang chủ » Bầu bạn góp cổ phần

ĐẤT QUÊ QUA LỜI BÌNH

Hồ Tĩnh Tâm

Thứ bẩy ngày 3 tháng 12 năm 2011 5:53 AM

Đất quê
Bùi Thị Thu Hằng

Cứ rười rượi cứ chứa chan
Dẫu qua dâu bể muôn vàn đắng cay
Những ai còn mải mê say
Long đong phận cỏ vơi đầy thiệt hơn
Đa đoan trên quãng đường trơn
Cho dù trượt ngã ngàn cơn vẫn cười
Rưng rưng chắt giọt mật đời
Lắng trong xa thẳm những lời ầu ơ
Vắt mình dâng nỗi niềm thơ
Nâng niu tròn trịa giấc mơ tháng ngày
Đất thương cây dưỡng lá gầy
Mẹ dành câu hát để xây phần hồn
Từ nơi cội rễ ngọn nguồn
Tình quê ru cạn nỗi buồn thời gian.

BTTH

Lời bình của Hồ Tĩnh Tâm

“Đất lề quê thói”. Từ thuở còn đánh đu sách đèn thời phổ thông, tôi đã nghe câu ấy. Lớn lên, tôi lại đánh đu đời mình vào đất quê, để đi miết trên con đường vạn dặm. Còn bây giờ, tôi đọc “Đất quê” của Bùi Thị Thu Hằng, để thương hơn đất quê của mình, để cảm hơn đất quê trên mọi miền tổ quốc. Và… tự nhiên… tôi thấy… rưng rưng như đang sống trong lời ru ầu ơ của mẹ, qua những vần lục bát xốn xang về đất quê của Thu Hằng.
Bài thơ ngắn. Ngắn là bởi chỉ có bảy khổ, với mười bốn câu lục bát. Nhưng tình thơ? Nhưng tình thơ thì không hề ngắn chút nào, bởi dàn trải trong thơ, là biết bao nỗi niềm đau đau đáu, là biết bao nhớ nhớ thương thương, là biết bao tình tình nghĩa nghĩa, là biết bao xao xuyến đến chạnh lòng.
Cứ rười rượi cứ chứa chan
Dẫu qua dâu bể muôn vàn đắng cay
Những ai còn mải mê say
Long đong phận cỏ vơi đầy thiệt hơn
Mở đầu bài thơ như thế, là mở đầu bằng suối nguồn tuôn chảy, tự nhiên như đất như nước, làm nên đất nước này, làm nên quê hương này; làm nên “rười rượi”, làm nên “chứa chan”, của “dâu bể muôn vàn đắng cay” trên hình hài tổ quốc, trên làng mạc đất quê, mà ta hằng thương yêu biết mấy. Thu Hằng có dụng ý gì chăng, khi không hề chọn thể thơ nào khác, mà vận ngay thể thơ truyền thống ngàn đời của dân tộc, mượn cái dịu dàng đề nói cái khắc khoải, mượn cái nhịp nhàng để nói cái trắc trở, mượn cái quen thuộc để bày tỏ nỗi niềm, để bộc bạch cùng ai, “long đong phận cỏ”, mà còn “mải mê” tính toán “vơi đầy thiệt hơn”.
Đa đoan trên quãng đường trơn
Cho dù trượt ngã ngàn cơn vẫn cười
Rưng rưng chắt giọt mật đời
Lắng trong xa thẳm những lời ầu ơ
Vẫn dịu dàng. Vẫn dịu dàng như suối nguồn tuôn chảy, từ cung bậc này, thơ Thu Hằng dịu dàng chuyển sang cung bậc khác, không ra ngoài mạch nguồn thơ lục bát, nhưng đã lắng hơn, sâu hơn, đau đáu và da diết hơn, khi giải bày những gì thuộc về mình, thuộc về Thu Hằng đến tận cùng sâu lắng. Rằng trong sự đa đoan của mình, trên những “quãng đường trơn”, dẫu đã “trượt ngã ngàn cơn”, Thu Hằng vẫn chỉ nhoẻn cười, bởi Thu Hằng(hay nói đúng hơn là nhân vật trữ tình thơ), luôn ý thức, dẫu mình có trượt ngã, thì cũng chỉ ngã vào lòng đất quê, chứ không thể ngã ra ngoài nghĩa tình của bà con chòm xóm. Trượt ngã ấy, là trượt ngã vào yêu thương, là trượt ngã thường tình trên nẻo đường vạn dặm. Thương lắm. Rưng rưng rưng lắm. Vậy nên Thu Hằng biết vịn vào đất quê mà đứng dậy, chắt từng “giọt mật đời”, tự lắng lòng mình sâu hơn, “trong xa thẳm những lời ầu ơ” của mẹ.
Vắt mình dâng nỗi niềm thơ
Nâng niu tròn trịa giấc mơ tháng ngày
Đất thương cây dưỡng lá gầy
Mẹ dành câu hát để xây phần hồn
Dòng chảy của thơ vẫn dịu dàng. Dịu dàng như ru. Dịu dàng như hát. Tôi không nghĩ là Thu Hằng không biết phá thể, chẻ câu thơ lục bát ra làm ba làm bảy, phá cách thơ lục bát, theo kiểu những người làm thơ hậu hiện đại, bất chợt tìm về với cội nguồn thơ dân tộc. Dường như thơ Thu Hằng là thơ của vầng trăng mùa thu, của một tâm hồn khắc khoải và đau đáu trong sự dịu lắng, nên thơ lục bát của Thu Hằng cứ mềm như gió như nước, mà chứa chất trong đó tầng tầng ngữ nghĩa; càng đọc càng hay, càng đọc càng cảm, càng đọc càng bất ngờ, bởi một Thu Hằng sâu lắng, bão giông, mà dịu dàng đến thế. Thu Hằng vắt kiệt mình, để “dâng nỗi niềm thơ” cho đất quê, cho đời, để “nâng niu tròn trịa” giấc mơ về những ngày thường đang sống. Và… thiêng liêng hơn tất cả, khi Thu Hằng cảm đến ghẹn ngào, những giá trị sống đích thực, mà đất quê thương khó, đã gieo trồng, đã ươm ủ, nuôi bật lên khúc hát rất tình đời.
Đất thương cây dưỡng lá gầy
Mẹ dành câu hát để xây phần hồn
Dòng chảy thơ đã ra tới biển cả mênh mông tình mẹ, mà “con của mẹ”, từ lời ru vào đời của mẹ, đã biết rằng, đất quê không chỉ ươm dậy mầm xanh cây lá, ươm lớn những con người, mà… ngàn lần “con” biết ơn, từ đất quê, mẹ đã “dành câu hát” đẹp nhất về đất quê, để xây cho con “phần hồn”, biết yêu đất quê đến tận cùng sướng vui và đau khổ.
Từ nơi cội rễ ngọn nguồn
Tình quê ru cạn nỗi buồn thời gian.
Dòng chảy thơ “Đất quê” của Bùi Thị Thu Hằng, đã về đến nơi hợp lưu của muôn vàn dòng chảy, nó hòa vào với muôn vàn dòng chảy thơ mênh mang, góp phần làm nên tình yêu tổ quốc, từ tình yêu một vùng đất quê thân thuộc của mình. Dòng chảy thơ ấy vẫn dịu dàng, vẫn dịu dàng, mà “ru cạn nỗi buồn thời gian”, đưa ta về với cội nguồn dân tộc, nơi ta tự hào được sinh ra, được lớn lến để làm người. “Đất quê”!
HTT

Các tin khác

Bài đọc nhiều nhất

ĐÔI NÉT KỂ VỀ MÌNH

CÂU NÓI BUỒN NHÁT TRONG TUẦN

Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm: GIỜ CHỈ CÒN CHƯỜNG MẶT RA TRONG THƠ

HUYỀN THOẠI TẮM TIÊN TÂY BẮC

ANH BA SÀM TÁI NGỘ

BẢN TIN CỦA TTX VIỆT NAM

TRẦN NHƯƠNG.COM

10TRUYỆN NGẮN CỰC NGẮN CỰC HAY

CÁ THÁNG TƯ

NHÂN THỂ DỮ TÂM KINH (人体与心泾)