“Tháp Mười đẹp nhất bông sen
Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”

Trong những năm kháng chiến, đồng bào Nam Bộ sánh hoa với tên Bác Hồ- Người con ưu tú của dân tộc Việt Nam, nhắc đến Hồ Chí Minh- đất nước phải nghiêng mình, bạn bè năm châu kính nể mà đồng bào ta tôn hoa sen lên như vậy phải có lý do của nó.
 Mùa đông giá rét như cắt da cắt thịt của miền Bắc để lại trên đầm những lá sen khô sám đã tàn lụi như cố níu kéo lấy sự sống. Đến cuối mùa xuân, những ngó sen nằm sâu dưới bùn tránh rét đang cựa mình tỉnh giấc mùa đông và những mầm sen đầu tiên đang lấp ló trên mặt nước...Và sang đầu mùa hạ, dưới ánh nắng vàng rực rỡ, mặt đầm đã phủ một màu xanh mướt của lá sen và những giọt sương đêm long lanh đậu trên lá như những hạt ngọc trong suốt.
 Dưới nắng hè oi ả, ta thả bước đi bộ ven đầm sen hít hà không khí trong lành và dịu mát từ làn gió thổi qua đầm sen một mùi thơm mát dễ chịu đặc trưng của lá sen mà không có một loài thảo mộc nào có được.
 Giữa muà hè, mặt nước phủ đầy lá sen xanh, đồng loạt những búp sen trắng ngoi lên khỏi mặt nước. Chiều qua dạo mát ven đầm, mặt nước còn phủ dầy đặc toàn màu xanh của lá, vậy mà sáng nay lác đác những búp sen trắng đã lấp ló mặt nước, có những búp đã vượt lên trên mặt đầm đón ánh nắng bình minh buổi sớm mai. Thời gian chậm dãi trôi, những búp sen, hoa sen như muốn vượt lên tất cả. Mỗi bình minh tới ta lại cảm nhận được sự đổi thay diệu kỳ của sen. Những búp sen trắng chiều qua, sáng nay đang hé mở và trưa nay đã nở bung khoe màu phơn phớt hồng của cánh hoa và màu vàng rực của nhuỵ. Thiên nhiên nơi đầm sen đẹp biết bao, rực rỡ biết bao đang hiện lên trước mắt  ta và những gì ta không nhìn thấy, chỉ cảm nhận được qua các giác quan mới thật sự đem đến cho ta những rung động đến vô cùng- đó là mùi thơm của hương sen và những giá trị tiềm ẩn của hoa sen. Ôi, mùi của hương sen, của lá xanh màu lục, của đài sen và màu hoa cao quý làm cho tâm hồn ta sảng khoái biết dường nào.
 Trên dải đất hình chữ S đâu đâu cũng có sen. Nhưng hoa đẹp và thơm không đâu bằng sen Hồ Tây giữa lòng thủ đô Hà Nội.
 Sen tây Hồ vừa đẹp, vừa thơm. Hồ thì mênh mông bát ngát. Nước hồ nhuộm màu da trời; lá sen màu lục; cánh hoa phớt hồng và nhuỵ hoa vàng rực; hương sen ngào ngạt thoảng bay trong gió làm say đắm lòng người. Những đôi trai gái trên chiếc thuyền con bồng bềnh cùng sóng nước lẫn vào sen; hoà vào bức trah thiên nhiên kỳ thú của tạo hoá, của những buổi chiều hè và khi hoàng hôn buông xuống mặt hồ, ta thả hồn vào thiên nhiên thơ mộng giữa thực và ảo, trên nền trời tím, dưới màu nước biếc, giữa là những con tim thổn thức yêu và hương sen quyến rũ!
 Ngày rằm, mồng một, những ngày lễ trọng lên đền lên chùa thành kính thắp nén nhang và bó hoa sen còn phong nhuỵ dâng lên tổ tiên, thánh thần, phật tổ, chẳng có hoa nào sánh được.
 Mùa thu sang, cốm làng vòng gói trong lá sen Tây Hồ thì chẳng có cốm nơi nào sánh kịp, nó vừa ngọt vị cốm, thơm vị sen ăn một lần thì nhớ mãi. Chè Mạn ướp với nhuỵ sen thì không có thứ hương hoa nào sánh kịp. Các bậc vương giả thời xưa và các bậc sành thưởng thức chè sen của đất Tràng An có cách ướp chè sen độc đáo và công phu. Buổi chiều bơi chiếc thuyền con len lỏi giữa hồ sen. Những nụ sen đang hé mở, bỏ vào trong búp một nhúm chè và nhẹ nhàng buộc lại... Sáng mai hừng đông hé rạng, bơi thuyền ra thu chè đồng thời trút những giọt sương đêm đọng trên lá sen vào bình. Nước sương đêm trên lá sen tinh khiết cho vào ấm sành đun trên hoả lò và pha với chè ướp sen trên hồ. Thưởng thức tách chè sen cùng bạn tri kỷ đàm đạo văn chương có lẽ không gì tuyệt bằng.
 Hạt sen, tâm sen còn là những vị thuốc bổ dưỡng và chữa bệnh mất ngủ. Hạt sen tần ba ba, tần thịt vịt, thịt gà... bát canh thập cẩm ngày Tết hoặc cỗ bàn không thể thiếu hạt sen. Trên ban thờ gia tiên ngày Tết có hộp mứt sen bên mâm ngũ quả, cặp bánh chưng... tôn thêm vẻ trang trọng của ban thờ. Tâm sen vị hơi đắng, pha vào ấm, khát uống thay chè sẽ có giấc ngủ ngon.
 Ta thưởng thức vẻ đẹp bình dị song không kém phần đài các của hoa sen; hương sen tinh khiết và thanh tao toả ra từ cánh hoa, nhuỵ hoa và từ lá sen làm cho ta yêu đời biết mấy. Nhưng ít ai để ý tới cái gốc để đơm chồi lẩy lộc ra lá sen và bông hoa cao quý đó- đó là ngó sen. Ngó sen nằm dưới bùn, nằm lẫn trong bùn nhưng “chẳng hôi tanh mùi bùn” và cái cuống lá, cuống hoa nối từ ngó lên lá hoặc hoa, khi ta bẻ đôi cái cuống hoa nó vẫn liền nhau bởi những sợi tơ “Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng” (Nguyễn Du).
 Sức sống mãnh liệt của ngó sen suốt tháng này qua năm khác ta không cần trồng lại. Cứ sen tàn rồi sen nở dâng cho đời vẻ đẹp cao quý, hương thơm ngát thanh tao và môi trường trong lành mỗi độ vào hè.
 Do vậy tôn hoa sen làm Quốc Hoa thật xứng đáng biết bao./.  

An Bình
Bạch Hạ
Phú Xuyên
Hà Nội
04.33781159  Ngày 19/06/2011
                       Phạm Bá Dực