Đọc bài Bốn “chuyện lạ” ở đất nước Nhật Bản, trong đầu nảy ra những ý nghĩ so sánh 4 chuyện lạ ở Nhật Bản với một vài chuyện ở Việt Nam, nhưng Việt Nam ta không xem đó là chuyện lạ mà là chuyện bình thường, rất bình thường .
1./ Trung thực
Ở Nhật, bạn khó có cơ hội bắt taxi để đi một cuốc đường dài. Vì sao? Các bác tài sẽ tự chở bạn thẳng đến nhà ga tàu điện ngầm, kèm lời hướng dẫn “Hãy đi tàu điện ngầm cho rẻ”.
Sự trung thực của người Nhật, in đậm nét ở những "mini shop không người bán” tại Osaka. Nhiều vùng ở Nhật không có nông dân. Ban ngày họ vẫn đến công sở, ngoài giờ làm họ trồng trọt thêm. Sau khi thu hoạch, họ đóng gói sản phẩm, dán giá và để thùng tiền bên cạnh. Người mua cứ theo giá niêm yết mà tự bỏ tiền vào thùng. Cuối ngày, trên đường đi làm về, họ ghé đem thùng tiền về nhà. Nhẹ nhàng và đơn giản. Các con đường mua sắm, các đại siêu thị ở Hokkaido, Sapporo hay Osaka... cũng không nơi nào bạn phải gửi giỏ/túi xách.
Quầy thanh toán cũng không đặt ngay cổng ra vào. Người Nhật tự hào khẳng định động từ "ăn cắp vặt" gần như đã biến mất trong từ điển. Nếu bạn đến Nhật, toàn bộ các cửa hàng sẽ tự động trừ thuế, giảm 5 - 10% khi biết bạn là khách nước ngoài.
Ở Việt Nam :
Chính vì ở Nhật Bản không có người ăn cắp vặt, nhó lại năm nảo, năm nao có vụ các tiếp viên hàng không, phi công Việt Nam ăn cắp vặt ở Nhật bị bắt,
Cô Kiều Trinh, phát thanh viên đài truyền hình TW (chuyên mục Văn Hóa) từng bị bắt quả tang ở nước ngoài những hai lần nhờ nhân thân mạnh (mạnh chứ không phải tốt đâu nhé !) được tha.
Một bà Tổng Giám đốc Nhà máy bia đi công cán ghé Băng Cốc mua hàng quên trả tiền bị bắt….
Mới đây thì vụ hôi bia, hôi nhãn ì xèo ……
2./ “No noise” - không ồn ở Nhật Bản :
Nguyên tắc không gây tiếng ồn được áp dụng triệt để tại Nhật. Tất cả đường cao tốc đều phải xây dựng hàng rào cách âm, để nhà dân không bị ảnh hưởng bởi xe lưu thông trên đường. Osaka bỏ ra 18 tỷ USD xây hẳn 1 hòn đảo nhân tạo để làm sân bay rộng hơn 500ha ngay trên biển. Lý do đơn giản chỉ vì “người dân không chịu nổi tiếng ồn khi máy bay lên xuống”.
Tại các cửa hàng mua sắm, dù đang vào mùa khuyến mãi, cũng không một cửa hàng nào được đặt máy phát ra tiếng. Tuyệt đối không được bật nhạc làm ồn sang cửa hàng bên cạnh. Muốn quảng cáo và thu hút thì cách duy nhất là thuê một nhân viên dùng loa tay, quảng cáo với từng khách.
Ở Việt Nam :
Ngày chủ nhật ngày 19/01/2014 các nhà yêu nước, nhân dân đến tượng đài vua Lý Thái Tổ đặt tràng hoa, thắp hương tưởng niệm anh linh các chiến sĩ hải quân tử trận trong trận chiến bảo vệ đảo Hoàng Sa dưới lằn đạn của quân xâm lược Trung quốc, đoàn được đón tiếp bằng tiếng ồn chói tai của các cây cưa máy đang cắt, xẻ các viên đá cùng với các bụi đá che lắp cả khuôn mặt của ngài Lý Thái Tổ cùng với các loa của các đội dân phòng, nhân viên an ninh chỉa thẳng vào tai các người yêu nước, các ký giả có mặt nơi ấy……
Ngày chủ nhật ngày 16/02/2014 các nhà yêu nước , nhân dân đến tượng đài vua Lý Thái Tổ đặt tràng hoa , thắp hương kỷ niệm ngày 17/02/1979 Trung quốc xua trên 600.000 quân sang xâm lược, đánh phá 6 tỉnh biên giới phía Bắc, giết hại đồng bào ta và các chiến sĩ ta đã anh dũng chiến đấu hy sinh trong trận chiến phi nhân nầy. Khi đoàn người yêu nước đến thì vang dội tiếng hát bài hát “Con Bướm Xinh” (Nhạc Trung quốc), cùng một số cặp khiêu vũ trước tượng đài nhằm cản trở đoàn người yêu nước (35 năm ! Hãy nhảy múa ăn mừng của Trần Mạnh Hảo)… Đoàn người phải chuyển đi dâng hương trước Tháp Bút ..
3./ Nhân bản ở Nhật Bản .
Vì sao trên những cánh đồng ở Nhật luôn còn một góc nguyên, không thu hoạch? Không ai bảo ai, những nông dân Nhật không bao giờ gặt hái toàn bộ nông sản mà họ luôn để phần 5-10% sản lượng cho các loài chim, thú trong tự nhiên.
Ở Việt Nam :
Ở Chùa Dơi (Sóc Trăng) thì các nhà hàng gần đấy có các món ăn, nhậu chế biến từ Dơi, Ở Đồng Tháp người dân giăng câu hàng cây số trên mặt đất trong các ruộng lúa, đạt loa giả tiếng kêu của chim, chim nghe tiếng chim bay ngang bị vướng câu, theo phóng sự vùng Tam Nông, Tân Hồng chim bị bắt kiểu nầy vô số kể ….. Hội Chùa Hương năm nay, xem trên Tivi các thú nai, hoẳng… được treo bán trong các tủ kính công khai .
4./ Bình đẳng ở Nhật Bản .
Mọi đứa trẻ đều được dạy về sự bình đẳng. Để không có tình trạng phân biệt giàu nghèo ngay từ nhỏ, mọi trẻ em đều được khuyến khích đi bộ đến trường. Nếu nhà xa thì xe đưa đón của trường là chọn lựa duy nhất. Các trường không chấp nhận cho phụ huynh đưa con đến lớp bằng xe hơi.
Việc mặc đồng phục vest đen từ người quét đường đến tất cả nhân viên, quan chức cho thấy một nước Nhật không khoảng cách. Những ngày tuyết phủ trắng nước Nhật, từ trên cao nhìn xuống, những công dân Nhật như những chấm đen nhỏ di chuyển nhanh trên đường. Tất cả họ là một nước Nhật chung ý chí, chung tinh thần lao động.
Văn hóa xếp hàng thấm đẫm vào nếp sinh hoạt hàng ngày của người Nhật. Không có bất cứ sự ưu tiên. Sẽ không có gì ngạc nhiên nếu một ngày bạn thấy người xếp hàng ngay sau lưng mình chính là Thủ tướng.
Ở Nhật, nội trợ là một nghề. Hàng tháng chính phủ tự trích lương của chồng đóng thuế cho vợ. Do đó, người phụ nữ ở nhà làm nội trợ nhưng vẫn được hưởng các chế độ y như một người đi làm. Về già, vẫn hưởng đầy đủ lương hưu. Độc đáo hơn nữa là nhiều công ty áp dụng chính sách, lương của chồng sẽ vào thẳng tài khoản của vợ. Vai trò của người phụ nữ trong gia đình vì thế luôn được đề cao, tôn trọng.
Nhân vụ xếp hàng, tôi nhớ lại chuyện em bé 9 tuổi người Nhật trong trận động đất và sóng thần :
Tối hôm qua tôi được phái tới một trường tiểu học phụ giúp hội tự trị ở đó phân phát thực phẩm cho những người bị nạn. Trong cái hàng rồng rắn những người xếp hàng tôi chú ý đến một em nhỏ chừng 9 tuổi, trên người chỉ có chiếc áo thun và quần đùi. Trời rất lạnh mà em lại xếp hàng cuối cùng, tôi sợ đến lượt của em thì chắc chẳng còn thức ăn nên mới lại hỏi thăm.
Em kể khi đang học ở trường trong giờ thể dục thì động đất và sóng thần đến, cha của em làm việc gần đó đã chạy đến trường, từ ban công lầu 3 của trường em nhìn thấy chiếc xe và cha bị nước cuốn trôi, nhiều khả năng đã chết. Hỏi mẹ đâu, em nói nhà em nằm ngay bờ biển, mẹ và em em chắc cũng không chạy kịp. Thằng nhỏ quay người lau vội dòng nước mắt khi nghe hỏi đến thân nhân.
Nhìn thấy em nhỏ lạnh, tôi mới cởi cái áo khoác cảnh sát trùm lên người em nhỏ. Vô tình bao lương khô khẩu phần ăn tối của tôi bị rơi ra ngoài, tôi nhặt lên đưa cho em và nói: "Đợi tới phiên của con chắc hết thức ăn, khẩu phần của chú đó, chú ăn rồi, con ăn đi cho đỡ đói". Cậu bé nhận túi lương khô của tôi, khom người cảm ơn. Tôi tưởng em sẽ ăn ngấu nghiến ngay lúc đó nhưng không phải, cậu bé ôm bao lương khô đi thẳng lên chỗ những người đang phát thực phẩm và để bao lương khô vào thùng thực phẩm đang phân phát rồi lại quay lại xếp hàng.
Ngạc nhiên vô cùng, tôi hỏi tại sao con không ăn mà lại đem bỏ vào đó. Cậu bé trả lời: "Bởi vì còn có nhiều người chắc đói hơn con. Bỏ vào đó để các cô chú phát chung cho công bằng chú ạ".
Tôi nghe xong vội quay mặt đi chỗ khác khóc, để mọi người không nhìn thấy. Thật cảm động. Không ngờ một đứa nhỏ 9 tuổi mới học lớp 3 đã có thể dạy tôi một bài học làm người trong lúc khốn khó nhất. Một bài học vô cùng cảm động về sự hy sinh. Một dân tộc với những đứa trẻ 9 tuổi đã biết nhẫn nại, chịu gian khổ và chấp nhận hy sinh cho người khác chắc chắn là một dân tộc vĩ đại
CHUYỆN XẾP HÀNG Ở VIỆT NAM : Kể ra nhiều lắm , chỉ kể về hai vị lãnh đạo của nước ta thôi .
Nguyên Ngài Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng .
11 giờ trưa 27-7-2010. Khách sạn Phương Đông, thành phố Vinh. Cửa vào thang máy có 3 khoang. Khoang chính giữa mở nhưng bị một tay bảo vệ mặc sắc phục vàng đứng ngáng giữa chặn lại. Vài người bước vào liền bị bảo vệ lôi ra. Tất cả khách muốn lên xuống phòng đều được hướng dẫn đứng xếp hàng chờ hai cửa khoang thang máy hai bên.
Tôi ngạc nhiên:
- Sao khoang giữa mở mà không cho ai vào?
Tay bảo vệ thật thà:
- Đây là chuyên khoang dành chờ Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng.
Cánh cửa khoang giữa mở sẵn kia bị chặn lại làm “chuyên khoang” gần một tiếng, từ 11 giờ đến gần 12 giờ trưa.
Bất ngờ.
Phó Thủ tướng chứ có phải vua đâu mà vào ngủ khách sạn cũng phải chặn một thang máy làm “chuyên khoang”, không dám đi chung với khách thường?
Ngài Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải :
Theo Blog :Nguyễn Văn Tuấn:
Tôi vừa dự một hội nghị chuyên ngành từ Phú Quốc về, và trong thời gian ngắn ngủi đó cũng được nhìn thấy sự quan liêu và lãng phí ghê gớm trong các quan chức cao cấp ở nước ta.
Hội nghị thu hút khoảng 270 người đến tham dự, với sự tài trợ nhiệt tình của các công ti dược. Khách sạn Sasco Blue Lagoon Resort được chọn làm nơi tổ chức, và khách tham dự đã đặt phòng từ một tháng trước. Tưởng rằng đã đặt phòng thì chắc ăn sẽ có phòng để ở, nhưng ở Việt Nam “sự đời” không đơn giản như thế. Một số khách đến ngày hội nghị, đến nơi check-in thì được biết là đã… mất phòng! Tại sao? Tại vì phái đoàn tùy tùng của ông phó thủ tướng Hoàng Trung Hải ra thị sát hay đi holiday gì đó ở đảo Phú Quốc, và vì khách sạn là của Nhà nước, nên họ phải dành phòng cho tùy tùng của ông phó thủ tướng, và tống cổ khách đi khách sạn khác. Một kiểu làm business rất đặc thù của các công ti thuộc Nhà nước Việt Nam.
Chưa hết. Khoảng 10 khách mời và diễn giả (speakers) của hội nghị từ Hà Nội cũng không tham dự được, cũng chỉ vì người ta dành ưu tiên cho chuyến bay của ông Hoàng Trung Hải. Cần nói thêm rằng những người này đã mua vé máy bay (Vietnam Airlines) từ cả tháng trước. Nhưng bất chấp mọi qui luật business, Vietnam Airlines vẫn lấy chỗ của các hành khách này để cho đoàn tùy tùng của ông Hoàng Trung Hải! Một số còn “đau” hơn, vì họ đã bay vào Sài Gòn, nhưng đành phải bay về Hà Nội chứ không có chỗ để đi Phú Quốc.
Tôi có cơ duyên được tạm trú tại khách sạn Sasco Blue Lagoon Resort cùng với ông Hoàng Trung Hải, nhưng không có cơ duyên diện kiến ngài. Tôi thường ăn sáng tại một nhà ăn có 2 tầng, và tôi thường chọn tầng trên để nhìn ra biển. Nhưng vì sự có mặt của Hoàng Trung Hải nên tôi và một số bạn bị đuổi xuống tầng dưới. Làm quan lớn cỡ như ông Hoàng Trung Hải đúng là sướng thiệt vì được “ăn trên ngồi trước”, cũng là một hình thức đóng vai các quan thuộc địa của Pháp ngày xưa mà Ba tôi thường kể lại.
Đến ngày ngài phó thủ tướng Hoàng Trung Hải lên đường về Hà Nội thì lại là một sự kiện trên đảo Phú Quốc. Xe quân đội biển số đỏ chận các nút đường, và xe công an biển xanh hú còi, dọn đường cho xe của ngài đi.
Nghe nói ông Hoàng Trung Hải và tùy tùng đi thị sát tiến độ thi công sân bay Phú Quốc. Nhưng cũng có tin là ông ta đi thị sát công trình gì đó ở Hà Tiên rồi nổi hứng ra Phú Quốc chơi. Nhưng dù là Hà Tiên hay Phú Quốc thì ông ta cũng chỉ tiêu ra vài phút ngắm nhìn công trình, chỉ tay phía bên này, chỉ tay phía bên kia để phóng viên chụp hình. Tính ra thời gian ông Hoàng Trung Hải lưu lại trên Phú Quốc chỉ có một ngày, nhưng ông ta và tùy tùng ông ta đã gây ra biết bao phiền toái cho người dân. Đó là chưa nói đến khoản chi phí rất lớn để lo cho ông ấy và tùy tùng của ông ấy.
Xem việc của nước người ta, Nhật Bản cũng da vàng, mũi tẹt, đất nước ở giữa biển, tài nguyên nghèo nàn, thường xuyên bị động đất, núi lửa, sóng thần…. sau thế chiến lần thứ 2, Nhật Bản hoang tàn, cạn kiệt… nhưng với tinh thần dân tộc cao độ, chí quật cường sau 25 năm (1970) đã phục hồi trở thành cường quốc ….Ngẫm lại đất nước ta, kể từ khi thống nhất 2 miền Nam – Bắc đã là gần 39 năm, thời gian đủ dài lắm rồi, đến nay thì sao ?
18/02/2014 TRỊNH KIM THUẤN .