Mỗi người đều là một cá nhân, đều có lòng tự trọng và ý thức tự tôn. Trong bất kì mối quan hệ nào, người ta cũng muốn mình có một vị trí xứng đáng, muốn được thể hiện, được bộc lộ mình, muốn được người khác đánh giá khả năng mà mình vốn có. Và đồng thời người ta cũng rất muốn được tự quyết định, một mình điều khiển sở thích, niềm đam mê, hứng thú của bản thân. Cho nên dù ở trong những mối quan hệ thân thiết đến chừng nào, dù gắn bó với ai đó sâu sắc đến đâu, người ta vẫn là một cá thể riêng biệt, vẫn cần có một khoảng trời riêng, cần được người khác tôn trọng. Tôn trọng bạn bè, có thể coi đó là một nguyên tắc không thể thiếu để duy trì tình bạn. Giữa chúng ta chỉ có thể có tình cảm nồng hậu nếu chúng ta biết ghi điều "biết mình biết ta".
1. Hãy biết lắng nghe tiếng nói của bạn
Nhiều người, trong cuộc đàm đạo với bạn bè, đã làm mất đi tính chất của cuộc đàm đạo - Bằng chứng là anh ta luôn "độc thoại" mà không theo kiểu "nội tâm". Cứ luyên thuyên nói một hồi rồi đứng lên ra về, tưởng rằng như thế là đạt được mục đích giao tiếp, người này đâu biết làm như vậy là anh ta đã gây nên thất thu đến hơn 50% hiệu suất cuộc nói chuyện. Chúng ta nên biết rằng, bạn bè cũng như ta, ai cũng muốn hài hoà giữa sự "có đi có lại".
Bạn bè rất dễ bực tức khi chúng ta không biết lắng nghe họ nói. Lắng nghe chính là biểu hiện của sự tôn trọng. Khi ta đang lắng nghe bạn nói nghĩa là ta đang làm cho họ cảm thấy họ trở nên quan trọng. Cho dù không thích thú mấy với nội dung câu chuyện của đối tượng thì bạn cũng không nên cắt ngang lời người nói hay tỏ thái độ bực bội khó chịu. Nên tập trung tinh thần để xem bạn mình bộc lộ tâm sự. Đặc biệt khi bạn đang buồn khổ, muốn giải toả nỗi lòng thì dù có bận trăm công, nghìn việc, ta cũng nên lắng nghe cho hết lời của bạn rồi khuyên giải, an ủi bạn. Đó chính là cử chỉ thiết thực nhất biểu thị sự tôn trọng đối với bạn bè.
2. Cần cảm thông và đồng cảm với bạn
Đôi khi gặp khó khăn, bạn ta thường có những lời than phiền hoặc có những hành động mà thực ra là không được "đẹp mắt" cho lắm. Cũng có thể bạn ta sẽ cáu gắt, bực bội. Những lúc như vậy, chỉ trích bạn chỉ làm buồn bực hơn. Ta nên biểu lộ cho bạn biết thái độ thông cảm của mình trước những bất trắc đó. Có thể nói "Mình không có ý trách cậu đã nổi nóng. Nếu đặt trong trường hợp ấy chắc mình cũng hành động như vậy". Hãy rộng lượng thông cảm với bạn bè, họ sẽ dịu lại cơn bực bội và nóng nảy mà nói cho ta nghe những suy nghĩ của họ. Lúc đó, mọi việc sẽ được giải quyết một cách dễ dàng hơn rất nhiều. Khi bày tỏ thái độ thông cảm, đồng cảm với bạn bè, ta không những thể hiện được sự tôn trọng mà còn thể hiện được lòng thương yêu đối với bạn.
3. Hành động kịp thời
Hành động đóng một vai trò cực kì quan trọng trong việc thể hiện sự tôn trọng người khác. Bạn ta chỉ có thể cảm nhận được thái độ tôn trọng của ta đối với họ khi thấy ở ta, lời nói đi đôi với việc làm. Những người mà chỉ hứa hươu hứa vượn, nói lời mà chẳng giữ lấy lời thì làm sao có thể tự nhận là tôn trọng bạn bè. Khi bạn đặt vào ta một sự tin cẩn, mong muốn ta giúp họ điều gì đó nghĩa là họ đang trong chờ ở ta một thái độ nhiệt thành. Nếu ta hờ hững, quên mất việc giúp bạn sẽ để lại ấn tượng không tốt trong họ. Họ sẽ nghĩ rằng ta thiếu quan tâm và không coi trọng việc họ cần giúp. Vì thế, trước khi nhận lời đáp ứng yêu cầu của bạn, ra nên thận trọng suy nghĩ xem có giúp được không. Nếu làm được thì hãy hứa chắc chắn. Khi đã hứa thì bằng mọi giá phải thực hiện cho nghiêm túc. Trước sau như một, cần giữ chữ "Tín" đối với bạn bè, đó cũng là một cách rất tốt để thể hiện sự tôn trọng bạn.
4. Mỗi người đều cần có những giây phút riêng tư
Kahlil Gibran đã nói: "Ca hát, khiêu vũ, và cười lên đi nhưng hãy để mỗi người được có khoảng không gian riêng của mình như các sợi dây đàn luýt luôn ở những vị trí riêng biệt cho dù chúng cùng hoà lên một bản nhạc".
Bạn ta dù thân đến mức độ nào đi nữa, dù hợp tính hợp tình, hợp từ món ăn đến lời nói, hợp từ nếp nghĩ đến việc làm... thì cũng có những nét khác ta, có những lúc muốn được ở một mình. Không ai là bản sao của ai cả. Mỗi người đều có một nét đặc trưng riêng. Vì vậy mà họ có một thế giới tâm hồn riêng biệt. Ta làm sao đọc được hết ý nghĩ của bạn trong bất cứ lúc nào. Cũng như bạn không thể kiểm soát mọi hoạt động của con tim, khối óc của ta. Chúng ta không nên quên rằng mỗi chúng ta là một cá nhân và cần có những khoảng khắc riêng tư. Trong những khoảng khắc ấy cả ta cũng như bạn muốn được thanh thản đầu óc hoạch định chiến lược, kế hoạc làm ăn. Cũng có khi những giây phút một mình giúp người ta hoà mình vào thiên nhiên, suy nghĩ về tương lai ở phía trước. Đôi khi ta cần được ở một mình để hoài niệm về quá khứ, hồi tưởng những kỷ niệm đẹp hay nhớ đến ai đó.
Chúng ta nên tôn trọng những giây phút riêng tư của ta cũng như của bạn. Sẽ chẳng hay ho chút nào nếu bạn đang ngồi nghe nhạc mà ta lại kéo bạn đi đá bóng. Một người biết tôn trọng bạn không bao giờ xâm phạm đến "khoảng trời riêng" của bạn - Chúng ta cần nhạy cảm trước những nhu cầu của bạn đáp lại một cách tế nhị nhất.
5. Hãy giữ thể diện cho bạn
Chúng ta thường rất không hài lòng trước những lời nói châm biếm, khiêu khích, nhạo báng... của người khác đúng không? Bạn ta cũng vậy. Một người có óc suy xét, có lòng tự trọng sẽ cảm thấy vô cùng đau khổ trước thái độ hài hước đến khiếm nhã của người khác đối với mình. Có khi chỉ vô tình với ý định tạo tiếng cười cho tập thể thôi, bạn đã đem bằng hữu của mình ra làm trò đùa. Tưởng là nhẹ nhàng nhưng thực ra những lời đùa cợt ấy đã làm tổn thương lòng tự trọng của bạn bè, có thể trở thành vết sẹo trong họ đấy. Bạn có thấy như vậy là thật khiếm nhã không? Như vậy là đã làm mất thể diện của bạn bè còn gì.
Không ít người đã dại dột phạm phải sai lầm này để cuối cùng mất đi những người bạn thân thiết. An vẫn thường kể với tôi: "Anh buồn và tiếc quá. Tại sao ngày đấy anh lại có thể ngu ngốc đến thế chứ! Em biết không, chỉ vì anh cứ lải nhải mãi cái điệu chòng ghẹo Hùng mà anh đã mất đi cậu bạn tốt nhất ấy đấy". Cái gì cũng có giới hạn của nó. Bởi thế chúng ta nên thận trọng trước mỗi lời nói, mỗi hành động.
Tốt nhất là nên giữ kín những điều mà bạn ta muốn không lộ cho ai biết. Một khi bạn đã tin tưởng ở ta, tâm sự với ta những điều sâu kín thì ta cũng nên coi đó là sự thiêng liêng cần được bảo trọng. Bạn bè sẽ tẩy chay ta một cách ghê tởm nếu ta làm lộ ra những ý nghĩ thầm kín mà họ đã tâm sự cùng ta. Lúc đó bạn bè cũng sẽ khinh thường ta vì chính ta đã hứa giữ kín nhưng lại nuốt lời.
Sự kín đáo và tế nhị, đó chính là bí quyết để chiếm được lòng tin yêu của bạn bè. Nắm được và thực hiện đúng bí quyết ấy chúng ta sẽ không để những điều đáng tiếc có thể xảy ra. Từ đó mà mối quan hệ bạn bè trở nên khăng khít hơn nhiều.
*
VŨ THỊ HƯƠNG MAI
Địa chỉ: Khu tập thể Tổng công ty 319
Long Biên - Hà Nội.
Email: huongmai8081@yahoo.com.vn