(Thethaovanhoa.vn) – Cuối năm ngoái, nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi cũng trở thành người Việt Nam đầu tiên được Thụy Điển trao giải thưởng cao quý Cikada – lấy theo tên tập thơ của nhà thơ đoạt giải Nobel Harry Martinson.
Chỉ còn hơn một tuần nữa, kết quả Nobel 2016 sẽ bắt đầu được lần lượt công bố. Nobel Văn học hiện là giải duy nhất chưa ấn định ngày trao nhưng đang thu hút nhiều sự chú ý nhất của dư luận và các sàn cá cược.
Theo thông lệ, hàng năm, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển sẽ gửi đề nghị đề cử các ứng viên cho giải Nobel Văn học. Những đề cử này phải được gửi tới trước ngày 1/2, sau đó, được Ủy ban Nobel kiểm tra kỹ lưỡng. Tới tháng 4, danh sách đề cử rút gọn xuống còn 20 ứng viên và tới tháng 5 thì chỉ còn 5. Các tháng tiếp theo, viện sĩ sẽ dành thời gian để nghiên cứu tác phẩm của các tác giả trong danh sách rút gọn.
Tháng 10 tới, các thành viên Viện Hàn lâm sẽ bỏ phiếu và ứng viên nào nhận được trên một nửa phiếu bầu sẽ là chủ nhân giải Nobel Văn học.
Như vậy, vào thời điểm này, ai là người đoạt giải Nobel Văn học 2016 vẫn chưa được ấn định. Không những tên người thắng cuộc vẫn còn là ẩn số mà ngay cả danh sách rút gọn cũng trong vòng bí mật. Quy định của giải Nobel nêu rõ việc đề cử và thảo luận về các ứng viên phải được giữ kín trong 50 năm tới.
Nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi nhận giải thưởng Cikada 2015 từ tay Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam, Camilla Mellander
Tuy nhiên, đôi khi các tác giả cũng được rò rỉ trước về thông tin mình được đề cử. Bên cạnh đó, dù tiêu chí chọn lựa của Viện Hàn lâm không được công bố nhưng người trong giới vẫn có thể tự đưa ra các nhận định tương đối sát với kết quả.
Theo cây viết văn học Mary Morose, năm nay, trong danh sách 56 tác giả bà dự đoán, bên cạnh rất nhiều nhân vật “nặng ký”, nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi của Việt Nam cũng có cơ hội nhận giải Nobel Văn học, một phần bởi bà mới được Thụy Điển trao giải thưởng cao quý Cikada hồi tháng 11 năm ngoái.
Ban giám khảo khi đó ca ngợi thơ của bà bảo vệ sự thiêng liêng và thanh tịnh của cuộc sống con người. Điều này tới từ kinh nghiệm sống của bà trong cuộc chiến tranh Việt Nam, khi bà hoạt động như một nhà báo. Bà được đánh giá là một trong những nhà thơ hậu chiến lớn nhất tại Việt Nam.
Thơ của bà lay động bởi ngôn từ tinh tế, cảm xúc sâu lắng, phảng phất buồn về thân phận của người phụ nữ trong chiến tranh, về sự cô đơn mất mát và thiếu vắng tình yêu. Có thể thấy giữa Hoàng Thị Ý Nhi và nữ văn sĩ đoạt giải Nobel Văn học 2015 Svetlana Alexievich có nhiều điểm tương đồng.
Lời thơ của tác giả Ý Nhi hiện đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ, bao gồm tiếng Đức, Tây Ban Nha, Pháp, Nga và Anh và nhiều khả năng sẽ sớm được dịch sang tiếng Thụy Điển.
Ngoài ra, bắt đầu từ năm ngoái, lần đầu chức Tổng Thư ký Viện Hàn lâm Thụy Điện được trao vào tay một phụ nữ, bà Sara Danius. Với sự thay đổi này, kết quả Nobel 2016 hứa hẹn sẽ có những bất ngờ. Vào thời điểm hiện tại, theo nhà cái Ladbrokes, người đứng đầu danh sách dự đoán cho giải Nobel Văn học 2016 là nhà văn Nhật Bản Haruki Murakami với tỷ lệ 5/1. Theo sau là nhà văn Kenya, Ngugi Wa Thiong’o (7/1) và nhà văn Mỹ, Philip Roth (8/1).
Nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi sinh năm 1944 tại Hội An, Quảng Nam, trong một gia đình có truyền thống Nho học. Bà lớn lên tại Hà Nội và tốt nghiệp cử nhân khoa Ngữ Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1968. Hiện bà đang sống và công tác tại TP.HCM.
Trong sự nghiệp của mình, nhà thơ Ý Nhi đã cho xuất bản hơn 10 tập thơ. Ngoài ra, bà cũng viết một số truyện ngắn đặc sắc và là một trong ít nhà thơ nữ được công chúng đón nhận rộng rãi.
Thư Vĩ