(Thanh tra) - Văn học - Nghệ thuật (VH - NT) là một tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp đặc biệt quan trọng, sẽ phát huy tác dụng tích cực nếu biết quản lý, lãnh đạo đúng đắn, nhưng đồng thời cũng dễ gây ảnh hưởng ngược lại nếu buông thả hoặc áp đặt, can thiệp thô bạo đối với tổ chức rất nhạy cảm này. Bình Định, nơi từng được mệnh danh là xứ “Đất võ Trời văn”, nhưng nhiều năm gần đây mọi hoạt động VH - NT của tỉnh này bị xuống cấp trầm trọng.
Theo nhiều nguồn tin phản ánh, 4 năm qua, từ năm 2008 đến nay, Hội VH - NT Bình Định lâm vào tình trạng “nát như tương”. Không những báo chí đã nhiều lần lên tiếng, mà vừa rồi tôi có dịp về Bình Định tìm hiểu các hoạt động VH - NT nơi miền đất võ mới rõ là nơi đây đã và đang lâm vào tình cảnh hết sức rối ren: Ban lãnh đạo do Hội VH - NT chính thức bầu ra thì không còn tồn tại để gánh vác trách nhiệm tổ chức, tập hợp lực lượng Văn nghệ sĩ; Nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng, Chủ tịch Hội, người có thâm niên lãnh đạo và uy tín về lĩnh vực văn nghệ bị điều động đi nhận nhiệm vụ khác; Trưởng Ban Tuyên giáo mời một cán bộ hưu trí đến tổ chức cuộc bầu Chủ tịch Hội nhưng bất thành.
Để chữa cháy cho tình trạng “rắn không đầu”, ngày 14/4/2010 Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Văn Thiện có quyết định 777/QĐ-CTUBND điều ông Hoàng Ngọc Đình đang giữ chức Phó Chủ tịch Hội “điền vào chỗ trống”. Từ ấy đến nay, đã hơn 4 năm qua, Hội VH - NT Bình Định ngày thêm phức tạp.
Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Nguyễn Trung Tín cho biết: Điều lớn nhất, đáng lo nhất là lực lượng văn nghệ sĩ Bình Định đang phân hóa và mất đoàn kết nghiêm trọng, ngoài đơn khiếu kiện gửi đi khắp nơi còn chia bè kéo cánh đấu đá quyết liệt. Đặc biệt, nạn thơ ca hò vè đả kích nhau bùng nổ tới mức nguyên Bí thư Tỉnh ủy Vũ Hoàng Hà cũng phải than phiền: “Đối tượng nào cũng bị đả kích, kể cả mấy cụ hưu trí”.
Chính đồng chí Nguyễn Trung Tín cũng đã trực tiếp hỏi ông Vũ Hoàng Hà và ông Nguyễn Văn Thiện, hai lãnh đạo cũ và mới thì hai vị này đổ lỗi cho nhau, không ai chịu trách nhiệm trước hậu quả do quyết định số 1995/QĐ-CTUBND ngày 12/8/2009 điều động ông Nguyễn Thanh Mừng, Chủ tịch Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh đến nhận công tác tại Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.
Điều đáng lưu ý của cấp có thẩm quyền tỉnh Bình Định khi ký các quyết định can thiệp và điều động nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng là không những không làm đúng Nghị quyết 23/NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển VH-NT trong thời kỳ mới; không làm đúng Nghị định 45/2010/NĐCP của Chính phủ qui định về tổ chức hoạt động và quản lý Hội; không làm đúng Qui định 284/QĐ ngày 05/02/2010 của Ban Bí thư về tiêu chuẩn, cơ chế lựa chọn bố trí cán bộ lãnh đạo, quản lý lĩnh vực văn hóa, VH - NT; Thông tư 16/TT/BTTTT của Bộ TTTT cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí do Ban Bí thư qui định, mà lại rất quan liêu can thiệp thô bạo đối với một tổ chức Hội nghề nghiệp do Đại hội bầu ra.
Đơn cử như tại QĐ 1587/QĐ/CTUBND ngày 22/7/2010 của UBND tỉnh Bình Định có nội dung ghi rõ: “Nay Nhưng thực tế thì ông Mừng chưa “nguyên” Chủ tịch và cũng không phải “hiện đang” công tác tại Sở Nội vụ…
Việc can thiệp thô bạo, vô nguyên tắc như vậy đã gây ra hậu quả chia rẽ sâu sắc trong Ban chấp hành Hội, trong đội ngũ những người làm VH - NT, đặc biệt vô hình trung vô hiệu hóa Đảng Đoàn, Chi bộ, Ban Biên tập và Tạp chí Văn nghệ.
Ông Hoàng Ngọc Đình, người được tỉnh “đề bạt” phụ trách Hội đã lạm quyền, tự ý đình bản Tạp chí Văn nghệ Bình Định số đặc biệt (Đây là số Tạp chí kỷ niệm 35 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước, 120 năm ngày sinh Bác Hồ; Tổng kết 2 năm học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh). Ông Hoàng Ngọc Đình còn bất chấp Luật Báo chí, in một kỳ Tạp chí tự phong mình chịu trách nhiệm xuất bản. Báo Thể thao & Văn hóa số thứ Sáu ngày 05/11/2010 đưa tin “Tạp chí Văn nghệ Bình Định bị in lậu” (
http://www.thethaovanhoa.vn/133N20101105073805684T0/tap-chi-van-nghe-binh-dinh-bi-in-lau.hcm). Đến nay thì Tạp chí Văn nghệ Bình Định đã đình bản hoàn toàn; phong trào sáng tác và hoạt động Văn nghệ ở Bình Định bế tắc!
Trong khi bao vấn đề ngổn ngang chưa gỡ xong, những việc làm sai chưa sửa, tỉnh lại thúc đẩy Hội đại hội vào đầu tháng 3 tới, bất chấp lẽ phải và công luận… Trước tình hình này, đông đảo cán bộ và nhân dân trong tỉnh, nhiều bậc lão thành cách mạng, đặc biệt là hai vị cựu UVBCH Trung ương Đảng, cựu Bí thư Tỉnh ủy là Nguyễn Trung Tín và Tô Tử Thanh đã trực tiếp và điện thoại cho lãnh đạo đương nhiệm bày tỏ bức xúc và rất bất bình với cách giải quyết hiện nay của tỉnh và Hội VH - NT Bình Định.
Rất mong các cấp thẩm quyền có biện pháp chấn chỉnh tổ chức Hội VH - NT Bình Định, sớm vực dậy phong trào văn hóa văn nghệ tỉnh này đi đúng trình tự, không để sa lầy trong cách giải quyết vừa thiếu đạo lý, vừa thiếu pháp lý ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước.
Làm tàn lụi đi một “Trời văn Đất võ” vốn rạng danh thiên hạ của Bình Định bấy lâu nay là đắc tội với thiên cổ cũng như hậu thế!
Lê Thu