Không nhiều người biết cuốn Miền Thơ Ấu được cụ Vũ Thư Hiên thai nghén trong tù. Ông bị giam 9 năm trong vụ án “sét lại chống Đảng”. Cụ Hiên dùng những ruột bút bi được gia đình lén gửi, rồi viết vào những mẩu giấy nhỏ là vỏ bánh, bao bì, giấy báo…trong những “quả tắc”(đồ tiếp tế cho tù) ông nhận mỗi lần người nhà lên thăm. Ông lén tuồn bản thảo ra cũng trong những lần gặp ngắn ngủi ấy. Mãi đến năm 1987 sách mới được in và nhận giải A của Hội nhà Văn. 9 năm giam giữ của cụ Hiên, là 9 năm cay đắng và tủi hổ. Chuyện này, cuốn Đêm Giữa Ban Ngày cụ có kể rõ.

Ấy thế mà, Miền Thơ Ấu lại là muốn cuốn tự truyện trong veo. Không chút hờn giận, không ta thán, không oán trách. Nó là bức tranh sơn dầu tuyệt đẹp về một làng quê Bắc bộ những năm 1940, đầy thanh sắc, hiện lên trong đôi mắt ngây thơ một cậu bé 7 tuổi, được mẹ gửi từ phố về quê.

Tôi thực sự rất ngưỡng mộ cụ Hiên. Vừa đọc tôi vừa tự hỏi: làm sao trong hoàn cảnh bức bối như thế, ông lại có thể viết một cuốn tự truyện trong trẻo đến vậy ?! Rồi đến gần những trang cuối, tôi mới hiểu ra: có lẽ trong người tù ấy phải có một tình cảm lớn lắm dành cho quê hương, cho tuổi thơ của mình, thứ tình cảm vượt lên trên mọi sân hận và cùng cực, mới có thể viết ra được những con chữ nhẹ nhàng, tươi tắn thế này.